DROSOPHILA BİYOLOJİSİ
Drosophila melanogaster gelişimleri tam metamorfozlu olan holometabol böcekler grubuna girer. Drosophila sineklerinin döllenme ve zigot oluşumunun ardından embriyonik gelişim ve diğer hayat devreleri süre bakımından ortam sıcaklığına bağımlılık gösterir. Optimum büyüme sıcaklığında (25°C) ortalama 10-15 günde ergin duruma geçerler.
Embriyonik gelişim 1 gün
Birinci larval instar (L1) 1 gün
İkinci larval instar (L2) 1 gün
Üçüncü larval instar (L3) 2 gün
Prepupa 4 saat
Pupa 4.5 gün
Ergin 40-50 gün
Erkekler pupal evreden çıktıktan kısa bir süre sonra eşeysel olarak fertil ve olgun duruma geçerler. Dişilerin olgunluğa erişmesi soylara bağlı olarak 6-12 saat arasında değişir.
Dişi bir defa eşeysel olgunluğa eriştiği zaman birçok erkek sinekle tekrar tekrar eşleşebilir.
Sperm, dişi tarafından karın kısmında depo edilir ve kısa bir zaman sonra yumurtaları döllemek için kullanılır.
Her ne kadar ergin sineklerin ömrü 25°C'de 40-50 gün arası ise de bireyler 80 güne kadar yaşayabilirler. 10 günlükten daha büyük olmayan genç sinekler çaprazlama çalışmalarında kullanılır. Çünkü sineklerin yaş ile beraber fertiliteleri azalır.
Standart koşullar altında (25°C, % 60 kısmi nem) yumurtadan tam ergin bireyin
gelişimi yaklaşık 10 günü alır. Düşük sıcaklıklarda yaşam döngüsü uzar; 23.5 °C'de 14 gün, 18 °C'de 21 gündür. Kültürlerin 18 °C'den daha küçük sıcaklıklarda bulunması metabolizmayı yavaşlatır ve bu da kültürün devamlı olarak yeni besiyerlerine transfer oranını azaltır. Sıcaklığın artmasıyla gelişim hızlanabilir. Fakat 29-30 °C arasında çarpıcı olarak pupal ölüm artışı gözlenir ve birçok soyda 30°C'nin üzerindeki sıcaklıklarda dişiler steril hale gelirler yani yumurta üretemezler. Ayrıca sıcaklık artışı çeşitli bakteri, mantar gibi organizmaların gelişmesine neden olacağından sinek kültürlerinin kullanılamaz hale gelmesine neden olur.
Yumurta ve Embriyolar
Yumurtalar oval şekilli, yaklaşık 0.5 mm uzunluğunda ve 0.2 mm çapındadır. Dorsal tarafları ventral taraflarına göre daha yassıdır. Dorsal tarafın anterior ucunda iki filament bulunur. Bunlar yumurtanın yumuşak besi ortamına batmasını engeller ve oksijen alımını sağlar. Yumurta koruyucu görevi olan koryon zarı ile kaplanmıştır.
Yumurtaları karnında depo eden dişiler şişkin görünürler. Bu durumdaki dişiler erkek içermeyen besi yerine aktarılırlarsa döllenmemiş yumurtaları taşıyan virjin dişiler elde edilir.
Erkeklerin testislerinde, diploid spermatogonialardan haploid spermler üretilir. Spermin boyu 1.7-1.8 μm kadardır.
Kopulasyon sırasında, spermler dişinin uterusuna aktarılır. Sperm burada günlerce canlı kalabilir. Yumurtalar dişinin uterusunda döllenir. Döllenme sırasında tek bir sperm mikropil tarafından yumurtaya girer (monospermi). Dişi, yumurtalarını ya hemen döllenmenin ardından bırakır ya da embriyonik gelişmenin ilk dönemleri uterusta geçer.
Larva
Embriyonik gelişimden yaklaşık 1 gün sonra yumurtadan çıkan larvalar, besiyerinin yüzeyinde bulunurlar. Larval gelişim sırasında bira mayası hücreleri temel besin maddeleridir. 1 gün sonra ilk deri değişimi gerçekleşir. Bu larvanın birinci instar (L1)döneminden ikinci instar (L2) dönemine geçişidir. Larva, 1 gün daha sonra, ikinci deri değişimi ile üçüncü instar döneme (L3) geçer. L3 larva dönemi boyunca 2 gün süresince beslenir ve hızla büyürler. Yaşlı larvalar besi yerini delik deşik ederler ve besi yeri içinde
tünel açan işçiler gibidirler. Larvalar kültür şişesinin etrafında ve besi yeri içinde çıplak gözle bile görülebilirler. Besin almalarını sağlayan çengel şeklindeki ağız parçaları önemli özelliklerindendir.
Pupa
Üçüncü larval dönemin sonunda, larvalar besi yerinden ayrılırlar ve diğer gelişimlerini tamamlamak için şişenin etrafındaki uygun bir yere tırmanarak pupalaşırlar. Pupalar başlangıçta beyazdır, sonra iki saat içinde koyumsu sarı renk, en sonunda da kahverengileşirler. Pupa evresi hareketsizdir ve beslenme görülmez. Pupal periyodda bir erginin organları ve vücut formuna sahip bir bireyin gelişmesi için gerekli dönüşümler(metamorfoz) gerçekleşir. Bu gelişme 20°C'de 6 gün, 25°C'de 4 günde tamamlanır.
Ergin Sinekler
Pupa formasyonu içinde gelişimin tamamlanması ile ergin sinekler pupa kılıfının anterior ucunu (operkulum) delerek dışarı çıkarlar. Yeni çıkan ergin bireyler önceleri açık renkli ve uzun vücutludur. Fakat daha sonra birkaç saat içinde renkleri koyulaşır. Kanatlar ve vücudun diğer kısımları başlangıçta yumuşaktır. Havadaki oksijene maruz kaldıklarında birkaç saat içinde sertleşir. Böylece başlangıçta kırışık olan kanatlar açılır ve normal ergin birey görünümüne ulaşırlar.
ERGİN SİNEKLERDE EŞEY FARKLILIKLARI
Genetik çaprazlamalar için ergin dişi ve erkek sineklerin birbirlerine karıştırılmadan ayrılması zorunludur. Her ne kadar ergin dişi ve erkekler arasında birçok morfolojik farklılıklar var ise de bunlardan yalnız birkaçı eşey farklılıklarını belirlemek için güvenilirdir.
1. Eşey Tarağı: Ergin sinekler stereo mikroskop altında incelendikleri zaman; erkek bireylerin birinci çift yürüme bacaklarının Tarsus segmentinin bazal tarafında siyah ve kalın bir seri kıldan meydana gelmiş "eşey tarağı" (sex comb) denilen yapılara sahip olduğu gözlenir. Dişilerde bu yapı bulunmaz. Deneysel çaprazlamalar için erkek ve dişi bireyleri seçerken bu özelliğin kullanılması (özellikle pupadan yeni çıkmış sineklerde) güvenilir olmaktadır.
2. Genital Organ ve Abdominal Renklenme: Genital organın dış yapısı her iki cinsiyette birbirinden farklıdır. Fakat bu farklılıklar sadece mikroskopta 25-ya da daha fazla kez büyültme sonucu gözlenebilir. Genel olarak erkeğin genital organı daha koyu yapıya sahiptir.
Dişiler karın bölgesinde 7 abdomen segmentine sahiptir. Erkeklerde ise sadece 5 abdomen segmenti vardır. Erkek sineklerde abdomenin son kısmı siyahtır, çünkü son segmentlerde güçlü bir şekilde pigment birikimi olur ve böylece siyah bir bölge oluşur. Dişi sineklerde ise abdomen segmentleri açık ve koyu bantlar halinde uç kısma kadar uzanır (Bkz. Şekil 1). Bu özellikler, özellikle pupadan yeni çıkmış bireylerin eşey ayırımı için uygun değildir. Çünkü bireylerde pigmentasyon henüz tam olarak gelişmemiştir. Ayrıca
bayıltılmış erkek sineklerin abdomenleri uzar ve bu da abdomenin dişilerinkine benzer olarak çizgili görünmesine neden olabilir.
3. Abdomenin Şekli: Erkek sineklerin abdomen ucu küttür oysa dişilerinki uzundur. Ayrıca dişilerin yaşlanması ve devamlı yumurta gelişimi dolayısıyla abdomen geniştir.
4. Vücut Büyüklüğü: Genel olarak dişiler erkeklere göre daha büyüktür. Fakat ergin sineklerin vücut büyüklüğü larval dönem boyunca beslenme durumlarına bağlı olduğundan, güvenilir bir kriter değildir.
5. Kanat Uzunluğu: Dişilerin kanatları erkeklerinkine oranla daha uzundur. Fakat bu özellik de eşey ayırımı için uygun değildir.
Zooloji
-
Ataks tavuk yetiştiriciliği ve Ataks tavuk özellikleri nelerdir?
-
Omurgalılara Genel Bir Bakış
-
Memelileri diğer canlı türlerinden ayıran bazı özellikler
-
Göz dizilişlerine bakarak örümceklerde familya tespiti
-
Önositoid nedir? Önositoidler nasıl bir yapıya sahiptir ?
-
Adipohemosit nedir?
-
Sferül hücre nedir?
-
Koagülosit nedir?
-
İntegrin nedir? Görevleri nelerdir?
-
Organogenez nedir ? Hangi canlılarda görülür ?
-
Hayvanlarda boşaltım sistemi elemanları nelerdir?
-
Nöral Kristadan Gelişen Yapılar
-
Omurgasızlarda kan hücreleri
-
Deneylerde Neden Fare Kullanılır?
-
İstilacı Türlerin Yayılma Yolları Nelerdir ?