Kollenkimaların Kökeni ve Yaşam Süresi
Kollenkima, vaskular dokularla beraber prokambiyumdan kökenlenir ya da ayrıca temel meristemden gelişir. Genellikle korteks kollenkiması ve prokambiyum aynı meristemden kökenlenir. umbelli ferae ‘ den Apium graveolens’ de (Kereviz) kollenkima gelişmesi şekil de aşamalı olarak gösteri İmiştir. Gelişmenin erken evresinde petiyolün dış bölgelerinde salgı kanalı ve epidermis arasında boyuna bölünmeler başlar, bunların bazıları prokambiyumu, diğerleri korteksi meydana getirir, salgı kanalları prokambiyumun dışında farklılaşır. Daha ileri evrelerde interselular maddelerin birikmesiyle hücre köşeleri kalınlaşır.
Apium graveolens (Kereviz) petiyolünde epidermis ve salgı kanalı arasında kollenkima gelişimi.
Son aşamada ise bölünmeler ve primer çeper kalınlaşmaları tamamlanır. Kerevizin olgun petiyolündeki çıkıntılarda kollenkima dokusu kümeler şeklinde abaksiyal (dorsal) tarafta gelişir ve vaskular demetlerden korteks parenkiması ile ayrılır. Petiyolün adaksiyal (ventral) bölgesinde ise kollenkima hücreleri sürekli bir tabaka seklinde bulunur.
Kereviz petiyolünde kollenkima ve vaskular demetlerin gelişimi.
YAPI
Hücre şekli. Kollenkima hücreleri genellikle kısa, isodiyametrik şekillidir, bazen uzamış da olabilir. Hücreler uzun olduğu zaman birbirlerinin arasına girerek bitki yapısında lifleri andıran sıkı ilişkiler sağlarlar. Kısa ve uzun hücreler enine kesitlerde dörtgen ya da çokgen şeklinde görülür.
Hücre İçeriği. Kollenkima hücreleri yaşamları boyunca protopl astlarını korurlar ve bölünme yeteneğindedirler. Örnek olarak alınan buğday filamentindeki hücreler çok hızlı olarak uzarlar. Buğday çiçeğinin açılışında filament dakikada 2-3 mm hızla büyür. Bu tip büyüme hücre şeklindeki hızlı değişikliklerle olur ve olay için gerekli enerji kollenkima hücrelerindeki bol mitokondrilerle sağlanır. Uzamaları sırasında bu hücrelerde mikrotübüller varlıklarım sürdürürler. Vakuoller ve nukleus belirgindir, plastidler daha çok proplastid evrededir, bazen kloroplast tanin de bulunur.
Triticum aestivum’un (Buğday) anterlerinde bir kollenkima hücresi.
Hücre çeperi. Kollenkima hücre çeperleri selüloz (%20), fazla miktarda pektin ve hemiselüloz (%45) ve diğer çeper maddeleri (%35) içerir, yapıda lignin yoktur. Pektik maddeler hidrofilik olduğundan kollenkima çeperleri sudan zengindir (X65- 70). Primer kökenli çeperler basit geçitli ve çok tabakalı bir yapı gösterir. Çeperin belirli bölgelerindeki kalınlaşmalar kollenkima hücrelerinin ilginç özelliklerindendir.
Çok erken evrede başlayan bu kalınlaşmalar çeşitli bitki gruplarında çok değişiklik gösterir. Kollenkimamn çeper kalınlaşması birbirini ardışık fibrillerin tabakalar halinde birikmesi ile oluşur. Ayrımlı fizyolojik ve kimyasal yapılı tabakaların almaşı ile kalınlaşmalar meydana gelir, örneğin pektik maddelerden zengin tabakalar, daha az pektin içeren maddelerle almaş yapar ve su molekülleri mikrofibriller arasındaki açık alanlarda bol bulunur. Hücre-arası boşluklar hiç yok ya da çok azdır. Hücre çeperlerinin kalınlaşması sonucu kollenkima yırtılmaya karşı dayanıklılık sağlar. Aynı zamanda çeperin kalınlaşmamış alanları metabolitlerin alış verişine yol vermektedir.
Botanik
-
Bitkisel Hormonlar Nelerdir?
-
Bitkisel Hormonları Nelerdir? Auxinler - Oksin Bitki Büyüme Hormonlarının Görevleri Nelerdir?
-
Pinus cembra - İsviçre Fıstık Çamı
-
Pinus banksiana - Banks çamı
-
Pinus aristata (Higori çamı)
-
Palinoloji – Polen Bilimi Hakkında Bilgi
-
Kaktüsgiller - Cactaceae Hakkında Bilgi
-
Papatyagiller - Asteraceae Hakkında Bilgi
-
Karanfilgiller - Caryophyllaceae Hakkında Bilgi
-
Periyant Nedir ? Periant (Çiçek Örtü Yaprakları)
-
Bitki Yaprak Tipleri Ve Görevleri - Yaprak Çeşitleri
-
Bitkilerde Gövde Çeşitleri ve Gövdenin Görevleri Nelerdir ?
-
Opuntia ficusindica - "Dikenli İncir"
-
Bitkilerde Bulunan Doğal Renk Maddeleri
-
Bitki Stresi: Abiyotik ve Biyotik Faktörler