Sitta europaea - Sıvacıkuşu
Fotoğraf: Prof.Dr. Ahmet KARATAŞ
Sitta europaea - Sıvacıkuşu İstanbul: Sarıyer, Belgrad Ormanı, Neşetsuyu mevkii 03.11.2013
Sıvacı kuşu (Sitta), ötücü kuşlar takımından sıvacı kuşugiller (Sittidae) familyasında küçük kuşları barındıran bir kuş cinsi. Gövdesine göre büyük kafası, küçük kuyruğu, renkli vücudu ve güçlü gaga ile ayakları belirgin özellikleridir. Yüksek ve basit şakımaları bölgelerini belirtir. Türlerin çoğunda göz çevresinde siyah bir bant bulunurken, üst tüyleri gri ile mavi arası bir renktedir.
Sıvacı kuşlarının çoğu Kuzey Yarımküre'nin ılıman ve dağlık ormanlarında ürer ancak türlerin ikisi de Avrasya'nın ılık ve kuru bölgelerindeki kayalık yerleşim alanlarına da uyum göstermiştir. Ancak Güney Asya'da çok sayıda bulunan türler arasındaki benzerlikler ayırt edilmelerini zorlaştırmaktadır. Bu cinste yer alan kuş türlerinin hepsi kovuk ve yarıklarda yuva yapar. Türlerin çoğu göçmen olup, yıl boyunca bulundukları yerde yaşasalar da, Kuzey Amerika'da yaşayan Sitta canadensis, kışları daha sıcak bölgelere göç eder. Birkaç sıvacı kuşu türünün yaşam yerleri kısıtlıdır ve ormanların yok olması nedeniyle nesli tehdit altındadır.
Sıvacı kuşları hepçildir. Çoğunlukla böcek, kabuklu yemiş ve tohumlarla beslenirler. Bazen baş aşağı olmak üzere ağaç gövdelerinde ve dallarında dolaşarak ağaç kabuklarının içinde ve altında bulunan böcekleri ararlar. Üreme mevsiminde kendi bölgelerinde besin ararlar; ancak diğer zamanlarda farklı türlerden oluşan sürüler ile besin arayışına girerler. Adları, yuvalarının girişini çamurla kısmen duvar gibi örmelerinden gelmektedir.
Sıvacı kuşları kısa bacaklı, kare kuyruklu küçük ve tıknaz kuşlardır. Gagaları uzun, sivri ve dayanıklıdır, uzun pençeli güçlü parmakları vardır. Sıvacı kuşlarının sırtı mavi-gri renktedir ama bazı Asya türleri mor-mavi renkli sırta ve sarı ile kırmızı renkli gagalara sahiptir. Alt tüyleri, ten rengi, turuncu, pas rengi ya da leylak rengi ile karışık beyazdır. Türden türe baştaki işaretler değişkenlik gösterse de hepsinde göz hizasında kara şerit, üzerinde beyaz şerit, koyu alın ve kara tepe ortaktır. Erkek ile dişinin renkleri benzerlik gösterir ama alt tüylerin renklerinde, özellikle arka yanlarda ve kuyruğun altında farklılaşır. Genç kuşlar ve bir yaşındaki kuşlar erişkinlerden pek ayırt edilemez.
Sıvacı kuşlarının boyutları, 195 mm. boyunda ve 36-47 g ağırlığında olan Sitta magnadan yaklaşık 100 mm boyunda ve 10 g ağırlığında olan Sitta pusilla ile Sitta pygmaeaya kadar farklılık gösterir.
Sıvacı kuşları değişik ıslık, çağrı ve şakıma gibi çok farklı sesler çıkarırlar. Üreme şakımaları karşılaşma şakımaları gibi basittir ama daha uzun sürer.
Kuşlar
-
Luscinia pectoralis - Himalaya Yakutgerdanı
-
Türkiye'nin Balıkçılları
-
Türkiye’de Üreyen Ördek Türlerinin Dağılımı
-
Nesli Tehlikede Olan (IUCN - EN) Kuşlarımız
-
Türkiye'nin Çinteleri (KİRAZ KUŞLARI)
-
Türkiye'de Yaşayan Ebabil Kuşları
-
Gecenin Sessiz Hakimi: Baykuşlar
-
Kırmız Yanaklı Mavi Kurdele İspinozu - Uraeginthus bengalus
-
Benekli Habeş Kızkuşu - Vanellus melanocephalus
-
Merops nubicus - Kuzey Karmenrenkli Arıkuşu
-
Yavru kuş buldum, ne yapmalıyım?
-
Orman yalıçapkını - Halcyon senegalensis
-
Yalıçapkını - Emircik kuşunun ilginç özellikleri
-
Türkiye'nin SIVACI Kuşları
-
Türkiye'nin Martı'ları