Sularla Buşalan Hastalıklar Nelerdir ?
Bir zamanlar, suyun doğadaki sürekli dönüşümü nedeni ile sonsuza kadar bitmeyecek bir kaynak olduğu düşünülüyordu.
İSHAL
İshal , dışkı miktarının ve sayısının fazlalaşması , kıvamının değişerek ,yumuşak, sulu bir görünüm alması olarak tanımlanır .İshalin etkeni bakteri , virüs yada parazit olabilir. Bu etkenlerin çoğu kirli sularla bulaşır. ciddi ishaller;sıvı ve yaşam için gerekli tuzların kaybının derecesine , kişinin bağışıklık sisteminin durumuna ve beslenme özelliklerine göre özellikle çocuk ve yaşlılarda hayatı tehdit edici ola-bilmektedir.
DİZANTERİ
Kanlı sümüklü ishal, karın ağrısı ve ateş ile seyreden ani ortaya çıkan bir bağırsak enfeksiyonudur. En çok yaz ve sonbahar aylarında rastlanır. Dışkı yoluyla bulaşma en çok alt yapısı yetersiz ve hijyen koşulları kötü olan az gelişmiş ülkelerde sık görülür. Bakteriler, hastaların kullandığı tuvaletlerin kullanılması ile diğer insanlara bulaşabileceği gibi lağım sularının karıştığı dere suları ile sulanan sebzelerin (maydanoz, marul, vs.) çiğ olarak yenmesiyle de bulaşır. Alt yapının yetersiz olduğu bölgelerde su ve besin kaynaklı salgınlar olabilmektedir.
BAĞIRSAK PARAZİTLERİ
Parazitler sıklıkla insan ve hayvan dışkısıyla veya toprakla kirlenmiş eller, besin maddeleri ve su ile bulaşır. Bağırsak parazitleri çocuklarda beslenme bozukluğu ve kansızlığın önemli bir sebebidir. Bu amaçla asıl konak olan insanlar tedavi edilerek parazitin yumurta ve kurtçukları yok edilir. Ayrıca ellerin uygun şekilde yıkanması, tırnakların uzatılmaması, çiğ sebzelerin yıkandıktan ya da pişirildikten sonra yenilmesi, çiğ et tüketilmemesi, su güvenliğinin sağlanması ve kirli sularda yüzülmemesi gibi hijyenik tedbirlerin alınması korunma açısından önemlidir.
Hepatit A ve Hepatit E
Hepatit A ve E fekal-oral yolla yani bağırsak içerisinin doğrudan veya dolaylı olarak gıdalara karışması ve ağızdan alınmasıyla bulaşır . Çoğunlukla insan dışkısı ile kontamine olmuş sularla bulaşmaktadır . Bunun dışında yeterli altyapı hizmetinin sağlanmadığı sağlık ve hijyen koşullarının uygun olmadığı bölgelerde , su ile birlikte , özellikle çiğ
olarak yenilen sebze ve meyveler , bazen süt , süt ürünleri ve kabuklu deniz hayvanları bulaştırmada rol oynayan belli başlı kaynaklardır.
KOLERA
Kolera insanlara su ve besinlerle sindirim kanalından bulaşan kusma ile başlayıp , şiddetli ishal ile seyreden bir ince bağırsak enfeksiyonudur. İnsandan insana , hasta veya portör dışkıları ile enfekte olmuş içecek yada yiyeceklerle bulaşır . Çiğ yenen sebze ve meyveler , midye , istiridye gibi deniz ürünleri ile içme ve kullanma suları hastalığın yayılmasında önemli rol oynar. Ayrıca karasinek ve hamamböcekleri de yiyeceklere bulaştırırlar.Kişiler sıhhatte iken, boşalır gibi bir ishal ortaya çıkar . Hastalar günde 8-10 hatta 15 litre sıvı kaybedebilirler. Kusmalar nedeniyle ağızdan sıvı, katı besin almak imkansızdır. Tedavi edilmeyen ağır olgularda ölüm oranı %50 ‘ye kadar çıkabilmektedir.
TİFO ve PARATİFOLAR
Tifo ve paratifo, bakterilerin bulaştırdığı yüksek ateş, baş ağrısı, karın ağrısı, şuur bulanıklığı gibi belirtilerle karakterize bir enfeksiyon hastalığıdır. Hastalık enfekte insanların idrar ve dışkıları ile temas etmiş gıda ve suların alınması ile bulaşır. İçinde bol miktarda bakteri bulunan yiyeceklerin, çiğ veya az pişmiş olarak tüketilmesi sonucunda gelişir. Kanalizasyon sularının içme ve kullanma sularına karışması sonucu tifo salgınları görülür. Gıda işleriyle uğraşan taşıyıcılardan gıdalara bulaşarak da gıdayı tüketenler arasında
salgınlar ortaya çıkabilir. Tifo; hastaların kullandığı bardak, havlu gibi eşyaların tutulması ile ellerle de bulaşabilmektedir. Sinekler ayaklarıyla tifo basillerinin gıda ve sulara bulaşmasında taşıyıcılık yapar.
TRAHOM
İnsanlarda en sık görülen göz enfeksiyonudur. Tekrarlayan enfeksiyonlar ve bunların komplikasyonlarına bağlı hastalıkları olan insan sayısının 6 milyon civarında olduğu bildirilmektedir. Trahom su kaynaklarının sınırlı, sağlık hizmetlerinin yetersiz olduğu yerlerde, kalabalık yerleşim birimlerinde ortaya çıkar. Bulaşma kirli sularla, sineklerle, hastaların doğrudan teması veya havlu, mendil gibi eşyaların kullanılması ile olur. Aile içi bulaşmalara sık rastlanır.
ANEMİ
Beslenme faktörlerinden anemiye en sık yol açan demir eksikliğidir. Demir eksikliğinin yanı sıra hijyen, sanitasyon, temiz su sağlanamaması gibi pek çok etmene bağlı olarak gelişen enfeksiyonlar (sistosomiazis, sıtma, kıl kurdu enfeksiyonu) da anemiye yol açar. Sıtma aneminin önemli bir nedenidir. Dünya üzerinde 300-500 milyon insanı etkilemektedir. Suyla ilişkili anemiler, beslenme bozukluğu ve su kaynaklı enfeksiyonlar sonucu gelişmektedir.
ARSENİK ZEHİRLENMESİ
Pek çok suda bir miktar arsenik bulunabilir. Dünya sağlık örgütü kriterlerine göre arsenik miktarı 0.01mg/Litre’yi aşmamalıdır. Arsenikten zengin içme suyunu uzun süre (5-20 yıl) kullanan kişilerde arsenik zehirlenmesi (arsenikoz) ortaya çıkar. Ortaya çıkan sağlık sorunları;ciltte renk değişikliği, el ayası ve ayak tabanında sertleşme, cilt kanserleri, mesane, böbrek ve akciğer kanserleri; ayak ve bacaklarda damar hastalıkları; ayrıca diyabet, hipertansiyon ve üreme bozuklukları şeklinde özetlenebilir.
Bunlar dışında sularla ilişkili olarak şu hastalıklar dagörülebilir:
- Giardiyaz
- Gine Kurdu Hastalığı (Dracunculiasis)
- Yersinya Gastroenteriti
- Kampilobakter Enfeksiyonu
- Viral Gastroenteriti
- Lejyoner Hastalığı
- Leptospiroz
- Onchocerciasis
- Sıtma
- Şistosomiazis
- Dengue Humması ve Dengue Hemorajik Ateşi
- Siyanobakteri Toksinlerine Bağlı Zehirlenmeler
- Fluorozis
SAĞLIĞIMIZ İÇİN TEDBİRLER NELERDİR ?
- İçme suyu olarak şebeke suyu kullanılıyorsa mutlaka kaynatılarak içilmeli.
- Şebeke suyu kullanılmıyorsa arındırılmalı, klorlanmalı kaynatılarak içilmeli.
- Hasta (hatta sağlıklı) kişilerin kullandığı malzemeler, öncelikle kirleri temizledikten sonra sabunlu su (veya deterjan) ile iyice yıkamalı. Mümkünse sterilize edilmeli ya da durulanmalı.
- İshal olan kişilerle ayrı tuvalet kullanılmalı ya da her kullanımdan sonra tuvalet dezenfekte edilmeli.
- Kuru ve temiz yerlerde mikroplar uzun süre barınamaz. Bu nedenle hiçbir zaman ortam kirli ve nemli bırakılmamalı.
- Yerleşim yerlerinin yakınlarında su birikintileri oluşması önlenmeli.
- Altyapısız yerleşim birimleri kullanılmamalı.
- Gıdalar sinek ve böceklerden korunmalı.
- Sularla ilişkili hastalıklardan aşısı olanlar için aşılanılmalı.
- Sularla ilişkili hastalıklar için taramalar yapılmalı, taşıyıcı olanlar tedavi edilmeli.
- Bebeklerin anne sütü ile beslenmeleri sağlanmalı.
- Meyve ve çiğ yenen sebzelerin sulama sularına bulaşması engellenmeli.
- Dışkı ile bulaşmış toprakla temastan kaçınılmalı.
Kaynak: http://www.surmenedh.gov.tr
Sağlık Haberleri
-
Uyku apnesi nedir?
-
Narkolepsi Nedir?
-
Çiçek Aşısının Keşfi: Tarihte Bir Dönüm Noktası ve Küresel Sağlık Başarısı
-
Çocukluk Döneminin Meydana Getirdiği Sık Görülen Hastalıklar ve Önleyici Sağlık Tedbirleri
-
Salgınların İzinde: Tarihin Dönüm Noktaları ve İnsanlığın Mücadelesi
-
"Kızamık Aşısının Keşfi: Hastalığın Kontrolünde Bir Dönüm Noktası"
-
Siyah Ve Yeşil Çay İçmenin Sağlığımıza Faydaları
-
Beyin ölümü ne anlama geliyor? Bilim, yaşamın sonunu nasıl tanımlıyor?
-
Virüsler hücreler arası iletişimi bozarak bağışıklık sistemini atlatıyor
-
Bağırsak bakterilerinin kilo almayla ilişkisi var mı?
-
Maymun çiçeği virüsü
-
Akciğer Kanseri
-
Kleefstra sendromu del(9q34)
-
Subtelomerik mikrodelesyon sendromları
-
Langer-Giedion Sendromu - Trikorinofalangeal sendrom