Biyologlar - Biyolojiye Gerçekçi Yaklaşım

480 Milyon Yaşındaki Eklembacaklı Fosillerinde Kolektif Davranışın İzleri

---

Bilim insanları 480 milyon yıl önce yaşamış trilobitleri (Moroccan Ampyx trilobites) fosilize ve bütün formları görünür olacak şekilde korunmuş halde keşfetti. Aşağıdaki görselde de görülebileceği üzere bulundukları katmana gömüldükleri sırada trilobitlerin aynı yöne doğru oryante olduklarını keşfedildi.

Bilim insanları, Ampyxlerin dizilişinin bir nevî topluluk davranışı veya kolektif davranış biçimi olduğu çıkarımını yaptı. Çevresel bir takım uyaran ve rahatsız edici veya tehdit edici unsura karşı tepki ve korunma mekanizması olarak değerlendirilen bu hareket ve organizasyon biçiminin tam olarak ne anlama geldiğini anlamak için çalışmalar gerçekleştirildi.

 

İlk hayvanların ve çok hücrelilerin anatomilerine dair bilgi ve kavrayışımız sürekli gelişiyor olsa da, kesinlik arz eden verilere ulaşmak oldukça zor ve özellikle de bu bilgiler ışığında davranışsal bir takım çıkarımlar ve keşifler yapmak neredeyse imkansız gibi. Bu hayvanlar ile birlikte grup davranışlarının ortaya çıkıp çıkmadığını, kolektif davranış biçimlerinin ne kadar eski olduğunu da doğal olarak kesin bir biçimde bilemiyoruz.

Bu soruları cevaplayabilmek için CNRS, University of Poitiers, UBO, Claude Bernard Lyon 1 University, Fas’ta bulunan Cadi Ayyad University ve İsviçre’deki University of Lausanne’dan araştırmacılar Fas Ampyx Trilobitleri olarak bilinen artropodların fosilleşmiş kalıntılarını analiz etti. 480 milyon yaşındaki fosillerin muhtemelen tam da öldükleri sırada grup halinde keşfedildikleri pozisyonda bulunuyor oldukları düşünülüyor. Düzenli bir çizgisel organizasyonda bulunan trilobitler, birbirleri ile yakın bulunarak fırtınalar sırasında dış etmenlerden daha az etkilenmeyi başarıyorlardı.

Ampyx priscus çizgisel formasyonda. (Alt Ordovisyen’e ait Fezouata Şisti
Telif: © Jean Vannier, Laboratoire de Géologie de Lyon: Terre, Planètes, Environnement (CNRS / ENS de Lyon / Université Claude Bernard Lyon 1)

Yapılan gözleler ile, Kuzey Amerika dikenli ıstakozu gibi yaşayan benzer canlıların davranışları araştırma kapsamında bir araya getirildiğinde ve karşılaştırıldığında, Ampyxlerin bu dizilimlerinin benzer bir kolektif davranış biçiminin göstergesi ve sonucu oldukları çıkarımı yapıldı. Bir nevî davranışsal adaptasyon olarak geliştirilen bu toplu çizgisel dizilme biçimi, periyodik olarak karşılaşılabilen çevresel bir takım zorluklar ve rahatsız edici unsurlara karşı (rüzgar ve fırtınalar, üremeye bağlı kimyasal sinyaller vb.) tepki üretme ve/veya korunma biçimi olarak ortaya çıkmıştı.

Bu örnek, grup davranışının antik bir kökeninin olduğuna işaret ediyor ve aynı zamanda bu ilk hayvanların da evrimsel bir avantajı olarak topluluk davranış biçimlerini geliştirmiş olmanın işlevselliği düşünmeye değer bir hal alıyor.

Böylelikle, zor çevresel şartlar ve kaynak azlığına karşın, hayatta kalma güdüsünün ortaya çıkaracağı çevresel stres ve üreme şansının artması yoluyla da evrimsel başarıyı sağlamak ilk hayvan grupları için mümkün hale gelmiş oldu.

 Baran Bozdağ

 Kaynak ve İleri Okuma

    Jean Vannier, Muriel Vidal, Robin Marchant, Khadija El Hariri, Khaoula Kouraiss, Bernard Pittet, Abderrazak El Albani, Arnaud Mazurier & Emmanuel Martin. Collective behaviour in 480-million-year-old trilobite arthropods from Morocco. Scientific Reports, 2019 https://www.nature.com/articles/s41598-019-51012-3

    Jean Vannier, Muriel Vidal; CNRS News Website, Collective behaviour 480 million years ago, 17 Ekim 2019, https://www.cnrs.fr/en/collective-behaviour-480-million-years-ago

BilimFili.com: "480 Milyon Yaşındaki Eklembacaklı Fosillerinde Kolektif Davranışın İzleri"

https://bilimfili.com/artropod-fosillerinde-kolektif-davranisin-izleri/

---