Açelya (Rhododendron )
Fundagillerdendir. Ana vatanı Çin olan ve birçok türü bulunan Açelyalar 1800'lü yıllarda Avrupa'ya getirilmiş ve değişik türleri üretilmiştir.
Koyu yeşil yapraklarının üstünde kış mevsiminde veya ilkbaharda bol bol açan çiçekleri kırmızı ile pembenin her tonunda olur. Bazen iki renk taşıyan çiçekleride bulunmaktadır. Çiçek açma dönemi bitip de bitki dinlenme aşamasına geçince, yeni bitki üretimi için saksısı uygun biryere alınır. Açelyalar kış mevsiminde ve çiçek açmaya başladığında satışa sunulur. Bitkiyi satın alırken içerisinde çok sayıda gonca bulunmasına dikkat edilmelidir.
Açelyaların üretimi; çiçek açma dönemi bittikten sonra bitkinin yarı odunsulaşan sürgünleri yaz mevsiminde kesilip bunlardan çelik elde edilir. Bu çelikler nemli toprağa dikilip [,] yeni bitki elde edilir.
Daimi yeşil yapraklı veya yapraklarını döken, ikbahar ve yaz başlarında açan mor, sarı, kırmızı, pembe çok güzel renklere sahip, katmerli, yarı katmerli veya düz çiçekleri olan çeşitli tür ve hibritleri peyzaj uygulamalarında çok geniş şekilde kullanılmaktadır.
Serin, rutubetli yerler ister. Büyük yapraklılar kuytu ve gölge yerleri tercih ederken küçük yapraklılar daha güneşli yerleri severler. Ancak gölgede iyi büyür fakat iyi bir çiçeklenme yapmaz. Güney ve batı bakılar onlar için fazla güneş ve sıcaktır. Doğu bakılar sabah güneşinden faydalanmayı sağladığı için tercih edilir. Kuzey bakılarda pek gölgelenmeye gerek kalmaz. Güneşli bakılarda ve sıcak yerlerde mecburen biraz gölge kısımlar aranmalıdır. Bu konuda boylu ağaçların altı da önerilebilir. Orman gülleri doğrudan güneş altında veya sıcak yerlerde yetiştirildiklerinde çiçekleri süratle solar. Geç çiçeklenenleri bilhassa güneş yanmalarına karşı korunmak için öğleden sonra kısmen gölge alan yerler aranmalıdır. Sığ köklere sahip olmaları onların kuraklığa karşı hassas olmalarının önemli bir nedenidir. Yapraklarını döken türler dökmeyenlere kıyasla soğuğa daha dayanıklıdırlar.Genellikle asit (4.5-5.5 pH) ve rutubetli topraklar ister. Durgun suya karşı kısa süre için de olsa hassastır, iyi drene olabilen yerlere dikilmelidir. Drenaj bir sorunsa su tutmayan yüksek kısımlar tercih edilmelidir.
Budamaya gereksinimleri yoktur. Ancak geç ilkbahar veya yazın yeni sürgün uçlarından kırpılırlarsa çiçek üretimi artıp bitkinin dolgunlaşması ve kompaktlaşması sağlanabilir. Çiçekler solduktan sonra uzaklaştırılıra, gelecek yıl için çiçeklenme oranı daha yüksek olur. Tohum, çelik, kalem aşıları ve daldırma ile üretilirler.
Açelyaların Yetiştirilmesi için Gerekli Şartlar:
Toprak: Açelya bitkisi kireçsiz ve asit karakterli toprakları sever. Bu nitelikteki topraklara [,] yaprak çürüntüsü ile kaba dere kumu karıştırılması bitkiye yararlı olur.
Su: Açelya suyu çok sever. Haftada bir kez yapraklarına su püskürtülmelidir. Ancak sulamada ve yaprak ıslatmada kulllanılacak suyun kireçsiz ve mümkünse yağmur suyu olması bitkiye yararlıdır.
Işık: Bitki yarı gölge yerleri sever. Üzerine doğrudan gelen güneş ışığı karşısında bırakılmalıdır.
Sıcaklık: Serin ortamları yeğleyen Açelyalardan en iyi sonuç 10-18 derece olan yerlerde alınır. Bu nedenle serin yerlerde tutulmalıdır.
Gübre: Açelya bitkisi yetiştirilirken [,] ilkbahardan sonbahara kadar [,] bitkiye haftada bir kez standart sıvıgübre verilir.
Saksı Değiştirme: Bitkiye bir yıllık işlemi uygulandığından saksı değişimine gerek yoktur.
Rhododendron alabamense
Rhododendron arborescens
Rhododendron atlanticum
Rhododendron austrinum
Rhododendron calendulaceum
Rhododendron canescens
Rhododendron cumberlandense
Rhododendron flammeum
Rhododendron luteum
Rhododendron molle (syn. R. japonicum)
Rhododendron occidentale
Rhododendron periclymenoides
Rhododendron prinophyllum
Rhododendron prunifolium
Rhododendron viscosum
Koyu yeşil yapraklarının üstünde kış mevsiminde veya ilkbaharda bol bol açan çiçekleri kırmızı ile pembenin her tonunda olur. Bazen iki renk taşıyan çiçekleride bulunmaktadır. Çiçek açma dönemi bitip de bitki dinlenme aşamasına geçince, yeni bitki üretimi için saksısı uygun biryere alınır. Açelyalar kış mevsiminde ve çiçek açmaya başladığında satışa sunulur. Bitkiyi satın alırken içerisinde çok sayıda gonca bulunmasına dikkat edilmelidir.
Açelyaların üretimi; çiçek açma dönemi bittikten sonra bitkinin yarı odunsulaşan sürgünleri yaz mevsiminde kesilip bunlardan çelik elde edilir. Bu çelikler nemli toprağa dikilip [,] yeni bitki elde edilir.
Daimi yeşil yapraklı veya yapraklarını döken, ikbahar ve yaz başlarında açan mor, sarı, kırmızı, pembe çok güzel renklere sahip, katmerli, yarı katmerli veya düz çiçekleri olan çeşitli tür ve hibritleri peyzaj uygulamalarında çok geniş şekilde kullanılmaktadır.
Serin, rutubetli yerler ister. Büyük yapraklılar kuytu ve gölge yerleri tercih ederken küçük yapraklılar daha güneşli yerleri severler. Ancak gölgede iyi büyür fakat iyi bir çiçeklenme yapmaz. Güney ve batı bakılar onlar için fazla güneş ve sıcaktır. Doğu bakılar sabah güneşinden faydalanmayı sağladığı için tercih edilir. Kuzey bakılarda pek gölgelenmeye gerek kalmaz. Güneşli bakılarda ve sıcak yerlerde mecburen biraz gölge kısımlar aranmalıdır. Bu konuda boylu ağaçların altı da önerilebilir. Orman gülleri doğrudan güneş altında veya sıcak yerlerde yetiştirildiklerinde çiçekleri süratle solar. Geç çiçeklenenleri bilhassa güneş yanmalarına karşı korunmak için öğleden sonra kısmen gölge alan yerler aranmalıdır. Sığ köklere sahip olmaları onların kuraklığa karşı hassas olmalarının önemli bir nedenidir. Yapraklarını döken türler dökmeyenlere kıyasla soğuğa daha dayanıklıdırlar.Genellikle asit (4.5-5.5 pH) ve rutubetli topraklar ister. Durgun suya karşı kısa süre için de olsa hassastır, iyi drene olabilen yerlere dikilmelidir. Drenaj bir sorunsa su tutmayan yüksek kısımlar tercih edilmelidir.
Budamaya gereksinimleri yoktur. Ancak geç ilkbahar veya yazın yeni sürgün uçlarından kırpılırlarsa çiçek üretimi artıp bitkinin dolgunlaşması ve kompaktlaşması sağlanabilir. Çiçekler solduktan sonra uzaklaştırılıra, gelecek yıl için çiçeklenme oranı daha yüksek olur. Tohum, çelik, kalem aşıları ve daldırma ile üretilirler.
Açelyaların Yetiştirilmesi için Gerekli Şartlar:
Toprak: Açelya bitkisi kireçsiz ve asit karakterli toprakları sever. Bu nitelikteki topraklara [,] yaprak çürüntüsü ile kaba dere kumu karıştırılması bitkiye yararlı olur.
Su: Açelya suyu çok sever. Haftada bir kez yapraklarına su püskürtülmelidir. Ancak sulamada ve yaprak ıslatmada kulllanılacak suyun kireçsiz ve mümkünse yağmur suyu olması bitkiye yararlıdır.
Işık: Bitki yarı gölge yerleri sever. Üzerine doğrudan gelen güneş ışığı karşısında bırakılmalıdır.
Sıcaklık: Serin ortamları yeğleyen Açelyalardan en iyi sonuç 10-18 derece olan yerlerde alınır. Bu nedenle serin yerlerde tutulmalıdır.
Gübre: Açelya bitkisi yetiştirilirken [,] ilkbahardan sonbahara kadar [,] bitkiye haftada bir kez standart sıvıgübre verilir.
Saksı Değiştirme: Bitkiye bir yıllık işlemi uygulandığından saksı değişimine gerek yoktur.
Rhododendron alabamense
Rhododendron arborescens
Rhododendron atlanticum
Rhododendron austrinum
Rhododendron calendulaceum
Rhododendron canescens
Rhododendron cumberlandense
Rhododendron flammeum
Rhododendron luteum
Rhododendron molle (syn. R. japonicum)
Rhododendron occidentale
Rhododendron periclymenoides
Rhododendron prinophyllum
Rhododendron prunifolium
Rhododendron viscosum
Botanik
-
Bitkisel Hormonlar Nelerdir?
-
Bitkisel Hormonları Nelerdir? Auxinler - Oksin Bitki Büyüme Hormonlarının Görevleri Nelerdir?
-
Pinus cembra - İsviçre Fıstık Çamı
-
Pinus banksiana - Banks çamı
-
Pinus aristata (Higori çamı)
-
Palinoloji – Polen Bilimi Hakkında Bilgi
-
Kaktüsgiller - Cactaceae Hakkında Bilgi
-
Papatyagiller - Asteraceae Hakkında Bilgi
-
Karanfilgiller - Caryophyllaceae Hakkında Bilgi
-
Periyant Nedir ? Periant (Çiçek Örtü Yaprakları)
-
Bitki Yaprak Tipleri Ve Görevleri - Yaprak Çeşitleri
-
Bitkilerde Gövde Çeşitleri ve Gövdenin Görevleri Nelerdir ?
-
Opuntia ficusindica - "Dikenli İncir"
-
Bitkilerde Bulunan Doğal Renk Maddeleri
-
Bitki Stresi: Abiyotik ve Biyotik Faktörler