Anadolu parsı - Anadolu panteri - Panthera Pardus Tulliana

Anadolu Leoparı’na ilk bilimsel “Felis tulliana” adı, 1856’da Fransız zoolog M. A. Valenciennes tarafından, Klikya Valisi’yken Anadolu Panteri ile ilgili ilk bilgileri derleyen Romalı Marcus Tullius Cicero’ya ithafen verilmişti.

Anadolu parsı, Orta Doğu ve Batı Asya'da yaygın olan İran leoparının (Panthera pardus saxicolor) Anadolu'da yaklaşık 30 yıl öncesine kadar yaşamış olan bir türdür.

Bu kadar kıymetli endemik bir hayvan neslini avlayarak tüketmişiz. Bir leopar türü olan Anadolu Panteri bir zamanlar (Panthera Pardus Tulliana) başta toros dağları olmak üzere Anadolu’da yaygın olarak yaşamaktaydı. Anadolu parsı Ege ve Batı Akdeniz, Doğu Akdeniz ve Doğu Anadolu bölgelerinde, daha çok ormanlık ve dağlık alanlarda yaşamaktaydı. Yaklaşık ömürleri 20 yıl kadardır.

Anadolu panteri ağırlığı dişilerde 35-50 kg, erkeklerde 45-70 kg civarındaydı. Oldukça çevik olan Anadolu parsı, etoburdur. Beslenme biyolojilerini çokgunlukla yaban keçisi, yaban domuzu, geyik ve küçük memeliler ile kuşlar gibi hayvanlar oluşturmaktadır.

20.11.1879: Araştırıcı-gezgin Danford'un gözlemlerine göre; Adana ili Osmaniye ilçesi Gavur dağında vurulan dişi parsın ölçüleri şöyle: Baş ve gövde uzunluğu takriben 150 cm, kuyruk uzunluğu 94 cm, omuz yüksekliği 66 cm.dir. Buna ait kafatası ve iskeletin Britanya Natural History müzesinde olduğunu Kumerloeve yazdı.

1974 yılından bu yana Anadolu'da hala yaşadığına ilişkin bir fotoğraf kaydı bulunmamaktadır. Bundan dolayı en son bireyin 1974'yılında Beypazarı'nda öldürüldüğü kabul edilmektedir. Panthera Pardus Tulliana nın İran’da yaşayan akrabalarının zaman zaman Türkiye’ye giriş yaptığı bilinmektedir.

1930-1950 yıllarında İzmirli avcı Hasan Bele, tek başına yaklaşık on beş panteri öldürdü. Bu sayı, Atatürk zamanında Ankara’ya gelen ve Türkiye’de zoolojinin kurucusu olarak tanımlanan ve panterin Anadolu’daki dağılımının haritasını yayınlayan Dr Hans Kumerloeve’nin “Türkiye’nin Memeli Hayvanları” araştırmasında da bu sayı elli olarak bildirilmektedir.

Anadolu Panteri’nin bugüne kadar doğada canlı olarak çekilebilmiş tek fotoğrafı mevcuttur. Fotoğraf 1949’da, Malatya / Gölbaşı’nda, mülteci Alman bilim adamı Prof. Dr. Curt Kosswig tarafından çekilmiştir.

Günümüzde, Anadolu memeli faunasında az sayıda karakulağa ve vaşağa rastlanabilmektedir. Ancak Havva’nın kolundaki izler, bu toprakların ilk sakinlerinden Anadolu Panteri’nin son pati, son diş izleridir.

Kaynaklar

http://anadolupanteri.com/index.php?option=com_content&view=article&id=58&Itemid=59

http://www.ergir.com/son_anadolu_panteri_yazi.htm

#anadolu #parsı #anadolu #panteri #panthera #pardus #tulliana