Biyologlar - Biyolojiye Gerçekçi Yaklaşım

Araştırmacılar Büyük ve Küçük Bilbies'in Genomlarını Sıraladı

---

Yerli korucular ve koruma yöneticileriyle işbirliği içinde, Sidney Üniversitesi ve diğer yerlerden gelen bilim insanları, yaşayan büyük bilbinin ( Macrotis lagotis ) ve soyu tükenmiş küçük bilbinin ( Macrotis leucura ) genomlarını çözdüler.

Büyük bilby (Macrotis lagotis) veya sadece bilby , Avustralya'ya özgü uzun kulaklı, tavşan benzeri bir memelidir. Yuvalarda yaşar ve geceleri aktiftir, böcekler, meyveler veya mantarlarla beslenir. Bilby bir keseli hayvandır ve yavrularını bir kesede taşır. Tehditler arasında yaşam alanı kaybı, hastalık ve tilkiler gibi getirilen yırtıcılar bulunur. Eskiden yaygın olan bilbyler artık kuzeybatı ve orta Avustralya'nın kurak bölgeleriyle sınırlıdır.

Küçük bilby ( Macrotis leucura ) 1950'lerde nesli tükendikten sonra yaygın olarak bilby olarak adlandırılır . 

Bilbyler eşsiz keseli hayvanlardır ve Thylacomyidae ailesinin tek üyeleridir . Yaşayan büyük bilby ve soyu tükenmiş küçük bilby'yi içerirler.

Bu hayvanlar, Avustralya yerlileri için kültürel açıdan önemlidir ve ortak isimleri Yuwaalaraay dilindeki Bilba kelimesinden türemiştir .

Bilbiler bir zamanlar çöl insanları için önemli bir et kaynağıydı ve beyaz tüylü uçları olan değerli uzun siyah kuyrukları, aşk ve evlilikteki derin sembolizmleriyle ilişkilendirilen kültürel uygulamalarda kullanılıyordu.

Türün azalması nedeniyle yerli bilgi ve arazi yönetim uygulamalarının kaybı, bilbilerin görünen devamlılığı için bilinen bir tehdittir.

Tarihsel olarak, büyük bilby hem kurak hem de ılıman bölgelere  yayılmışken, küçük bilby kumlu çöllerle sınırlı kaldı.

Her iki bilbi türündeki azalmanın, Avrupalı ​​yerleşimciler tarafından Avustralya'ya getirilen yabani zararlılara, özellikle kedi ve tilkilerin avlanmasına, Avrupa tavşanlarıyla rekabete ve kültürel yangın rejimlerindeki değişikliklere bağlandığı belirtiliyor.

Ne yazık ki, küçük bilby türü artık nesli tükenmiş durumda. Son olarak 1931'de yaşadığı bildirilmişti. Ancak 1960'lara kadar bazı çöl bölgelerinde hayatta kalmış olabilir ve orta çöllerdeki yerli halklar tarafından iyi biliniyordu.

Sidney Üniversitesi Profesörü Carolyn Hogg, "Büyük bilby referans genomu, bugüne kadarki en yüksek kaliteli keseli genomlarından biri olup, her bir bilby kromozomunu temsil eden dokuz parçadan oluşuyor" dedi.

“Biyoloji, evrim ve popülasyon yönetimi konusunda içgörüler sunuyor.”

Profesör Hogg ve meslektaşları, bir hayvanat bahçesi hayvanından alınan DNA'yı kullanarak büyük bilby'nin genom dizisini çıkardılar.

Ayrıca 1898 yılında toplanan bir numunenin kafatasından, nesli tükenmiş olan küçük bilby'nin ilk genomunu oluşturdular.

Profesör Hogg, "Bu, bilbilere bu eşsiz koku alma duyusunu neyin verdiğini ve çölde su içmeden nasıl hayatta kaldıklarını anlamamıza yardımcı oluyor." dedi.

"Daha da önemlisi, genom, hayvanat bahçelerinde, çitle çevrili koruma alanlarında ve adalarda bilby metapopülasyonunu yönetmek için kullanılıyor."

"Translokasyon ve serbest bırakma için bireyleri seçerek genetik çeşitliliklerini en üst düzeye çıkarıyoruz, böylece popülasyonun değişen dünyaya uyum sağlama yeteneğini geliştiriyoruz."

Yazarlar ayrıca yerli korucuların geleneksel arazi kullanım uygulamalarını tamamlayacak daha hassas bir dışkı testi yöntemi geliştirmek için bilbi genomlarını kullandılar.

Batı Avustralya'daki Kiwirrkurra Yerli Koruma Alanı'ndan bir korucu olan Scott West, "Bilbiler hakkında çok şey biliyoruz; nerede yaşadıklarını, ne yediklerini ve onları nasıl izleyeceğimizi biliyoruz" dedi.

“Haritalama için iPad'leri, onları izlemek için de kameraları kullanmak iyi.”

"DNA çalışması ayrıca bilbilerin akraba olup olmadığını, nereden geldiklerini ve ne kadar yol kat ettiklerini kontrol etmeye yardımcı oluyor."

"Eski ve yeni yolları birlikte kullanmak, bilbiler ve onlara nasıl bakılacağı hakkında iyi bilgiler edinmemize yardımcı oluyor. İki yönlü bilim budur."

Sonuçlar Nature Ecology & Evolution dergisinde yayımlandı .

C.J. Hogg et al. Extant and extinct bilby genomes combined with Indigenous knowledge improve conservation of a unique Australian marsupial. Nat Ecol Evol, published online July 1, 2024; doi: 10.1038/s41559-024-02436-2

---