Bir Milyon Yıllık Bu Çita, Günümüzdeki Çitaların Üç Katı Kadardı
Bilim insanları, nesli tükenmiş devasa kedi Acinonyx pleistocaenicus’un şimdiye kadar yaşamış en büyük çita türü olduğunu ortaya koydu.
Soyu tükenmiş dev çita türü Acinonyx pleistocaenicus’un canlandırması. (C: Artwork by J. Ye./republished with permission from Qigao Jiangzuo/Jiangzuo et al/Quaternary Science Reviews)
Bilim insanları, kedinin kafatası fosillerini analiz ettikten sonra, dünyanın şimdiye kadarki en büyük çita türünü tanımladı. Bu devasa yırtıcı, günümüzde yaşayan en büyük kedilerle eşdeğer ağırlığa sahip olup, modern çitalardan ise üç kat daha ağırdı.
Acinonyx pleistocaenicus adındaki tür, yaklaşık 1.3 milyondan 500.000 yıl öncesine kadar Avrasya’da dolaşıyordu. İlk kez 1925 yılında Çin’in kuzeyindeki Shanxi Eyaleti’nde bulunan kısmi bir alt çene kemiğinden tanımlanan bu tür, yeni fosil keşifleri sayesinde daha derinlemesine incelendi.
Araştırmacılar, kafatasının uzunluğu, azı dişlerinin yüksekliği ve kafatasını omurgaya bağlayan kemik yapısının genişliği gibi memelilerde vücut kütlesini doğru bir şekilde tahmin ettiği bilinen faktörlere dayanarak hayvanın ağırlığını tahmin ettiler.
A. pleistocaenicus’un, boyut ve ağırlık bakımından günümüz kaplanı (Panthera tigris) veya aslanına (Panthera leo) benzer şekilde, muhtemelen 130 kilogramdan daha ağır olduğunu ve 190 kg’a ulaşabileceğini buldular. Bu, yaklaşık 34 ila 64 kilogram ağırlığında olan modern Afrika çitalarından (A. jubatus) önemli ölçüde daha ağırdı.
Yeni analiz edilen fosiller arasında, 2021 yılında Çin’in kuzeydoğusundaki Liaoning Eyaleti’nde bulunan Jinyuan Mağarası’ndan çıkarılan iki altçene veya üst çene kemiği ile 1930’larda Pekin’deki Zhoukoudian Mağara sisteminden çıkarılan ve daha önce tarihöncesi bir sırtlan kafatası olarak yanlış tanımlanan bir kafatasının parçası yer alıyor. Her üç örnek de yaklaşık 780.000 yıl öncesine, Pleistosen dönemine (2,6 milyon ila 11.700 yıl öncesi) tarihleniyor.
Bulgularını Quaternary Science Reviews dergisinin yayımlayan ekip, hayvanların kendine özgü yüksek, kalın duvarlı kafatası ve alışılmadık derecede geniş burnunun yanı sıra diğer belirti veren özellikleri sayesinde bu fosilleri A. pleistocaenicus olarak tanımladı. Araştırmacılar ayrıca soyu tükenmiş dev çitaların modern Afrika çitalarıyla bazı dikkat çekici benzerlikleri olduğunu da buldu. Örneğin dev çitaların dişlerinin dizilişi ve burnun arkasındaki kemikli boşluk, modern çitalarda görülenlere benziyor.
A. pleistocaenicus’un nesli yaklaşık 500.000 yıl önce tükendi. Pekin’deki Çin Bilimler Akademisi’nden paleontolog Qigao Jiangzuo’ya göre, bu devasa çitanın yok oluşu, muhtemelen Orta Pleistosen Geçişi sırasında meydana gelen iklim değişikliğinden kaynaklanmıştı. Bu dönemde Dünya, her 41.000 yılda bir gerçekleşen buzul çağlarından, her 100.000 yılda bir daha uzun süreli ve şiddetli buzul çağlarına geçiş yapmış; bu da daha uzun ve daha yoğun soğuk dönemlerinin daha uzun sıcak dönemlerle kesintiye uğramasına yol açmıştı.
Araştırmacılar, bölgelerden birinde, A. pleistocaenicus’un daha küçük bir soyundan ziyade ayrı bir tür olduğuna inandıkları, nesli tükenmiş bir başka çita türü olan A. intermedius’u da keşfettiler. Bu da devasa A. pleistocaenicus’un yerini muhtemelen daha küçük çita türlerinin aldığını gösteriyor.
Jiangzuo, çalışmalarının çitanın evrimine ve yayılımına daha fazla ışık tutmasını ve bu olağanüstü kedi soyunun Avrasya’daki tarihsel başarısını vurgulamasını umduklarını belirtiyor.
Live Science. 4 Haziran 2024.
Makale: Jiangzuo, Q., Wang, Y., Madurell-Malapeira, J., Bartolini Lucenti, S., Li, S., Wang, S., Li, Z., Yang, R., Jia, Y., Zhang, L., Chen, S., Jin, C., Wang, Y., Liu, J., (2024). Massive early Middle Pleistocene cheetah from eastern Asia shed light onto the evolution of Acinonyx in Eurasia. Quaternary Science Reviews, 332, 108661.
Zooloji Haberleri
-
Hayvanlar da İnsanlar Gibi İkiz, doğurabilir mi?
-
Dünyanın bilinen en yaşlı yabani kuşu 74 yaşında tekrar anne olma yolunda ilerliyor.
-
Dünyanın En Büyük Solucan Kertenkelesi 47 Milyon Yıl Önce Yaşadı
-
16 Milyon Yıllık Yaprak Arısı Fosili, Türünün İlk Örneği Oldu
-
Zehirli kuş var mıdır? Zehirli kuş türleri nelerdir?
-
Etiyopya kurtları hakkında geniş bildi ve Etiyopya kurtlarının sistematiği
-
Bazı etobur hayvanlar zaman zaman bitki ile beslenebilirler
-
Uruba lugens bu ilginç canlının özellikleri nelerdir?
-
Hayvanlar Aleminde Alfa Erkek Kavramı
-
Bilim İnsanları Venezuela'da Yeni Bir Kertenkele Türü Keşfetti
-
Siyah penguenle tanışın
-
Yeni Bir Biyolüminesan Deniz Salyangozu Türü Keşfedildi
-
Araştırmacılar Kara Dul Örümceği Zehrindeki Omurgalılara Özgü Toksinin Yapısını Çözdüler
-
Biyologlar, Geckoların 'Altıncı Hissi' Olduğunu Söylüyor
-
Güney Amerika'da Yeni Bir Kuş Türü Keşfedildi