BİTKİ VE HAYVANLARIN İSİMLENDİRME İLKELERİ
Tüm Dünya yüzeyinde yaşayan canlıları düşündüğümüzde, aynı canlıya her ülkede ve hatta aynı ülkenin farklı yörelerinde farklı isimler verilmesi, gerek biyolojide (bilimde), gerekse de toplumlar arasında keşmekeş yaratacaktır. Örneğin, Türkçe Karanfil ismi verilen bitkiye, İngilizler Clove, Carnation ismini vermişlerdir. Bu örnekleri dünya düzeyine genişletecek olursak durumun ne denli karışık olacağı açıkça görülür. Bu karışıklığı önleme yönünden Linne’nin ortaya koymuş olduğu Binominal İsimlerdirme, bilim dünyası ve toplumlar için büyük bir rahatlık sağlamıştır. “nomen”Latince isim anlamına gelir ve takma anlamına gelen “clare” sözcüğüile birlikte “Nomenclature” canlı varlıklara isim verme anlamına gelmektedir. Hayvansal isimlendirme anlamına gelen Zoological Nomenclature, zoologların dili olup, bilinen hayvan gruplarının herbirine farklı isimlerin uygulanması tekniğidir. Bitkileri isimlendirme anlamına gelen Botanical Nomenclature ise, bilinen bitki gruplarının herbirine farklı isimlerin uygulanması tekniğidir. Amaç kullanılan bu dilin dünyada herkes tarafından aynı anlamda anlaşılmasıdır.
İsimlendirme ilkelerinin 3 önemli özelliği vardır
a) Emsalsizlik: İsimlendirmede, verilen her isim tektir. Böyle olması zoolojide ve botanikte karışıklığı önler. Yani her canlının tek bir bilimsel ismi vardır.
b) Evrensellik: Canlıların sadece yöresel isimleri olsaydı bilim adamları arasındaki bilimsel iletişim olmazdı. Anlaşılabilmeleri için tüm yöresel isimleri bilmeleri gerekecekti. Bundan sakınmak için bilim adamları tüm dünyada kullanılmak üzere Uluslararası İsimlendirme İlkelerini kabul etmişlerdir.
c) Sağlamlık: Bir canlıya bir isim verildikten sonra bu ismin sık sık değişmesi gerekir. Eğer sık değişim olursa sistemden beklenen yarar sağlanamaz. Bu nedenle Uluslararası İsimledirmede birçok önlem alınmıştır.
Canlılarda Cins isimlerinin oluşturulması
Yeni bulunan canlılara isim verirken, bu isimlerin Latince ve Yunanca olmasına göre sıfatların bu dillerin gramer kurallarına uyması gerekir. Örneğin, cins ismi bir isimse, cins isminin yanındaki ikinci kelime yani epitet ismi genellikle sıfat olmalıdır. Homo sapiens bilindiği gibi insanın bilimsel ismi olup, cins ismi olan “Homo” bir isim, “sapiens” ise akıllı anlamına gelen bir sıfattır. Cins isimleri italik harflerle yazılmalı, italik yazma olanağı yoksa altı çizilmelidir. İsmi veren kişi(ler) yani otör isminin altı çizilmez. Cins ve altcins isimleri, daima tek bir sözcükten oluşmalıdır. Bu sözcük basit veya bileşik olabilir. Yalın halde ve tekil bir isimdir. Fakat ilk harfi daima büyük harfle yazılır.
Örneğin: Basit sözcük: Muscari, Pinus Bileşik sözcük: Eurygaster, Stenocephalus
Cins isimlerine verilen isimlerin tanıtıcı nitelikte olması istenir.
Örneğin: Silene, salya, salgı, Eurygaster, geniş karınlı anlamlarına gelir.
Sistematik
-
Sivrisineklerin Sınıflandırılması
-
Türleşme nedir ? Doğal türleşme şekilleri nelerdir ?
-
Bloom Taksonomisi Nedir?
-
FİLOGENETİK SİSTEMATİK
-
FİLOGENİ
-
Taksonominin Tanımı
-
TAKSONOMİNİN ÖYKÜSÜ
-
Metazoa’ nın Yapı Planı ve Ortaya Çıkışı
-
Hayvanların Organizma Alemindeki Yeri
-
Evrimin Ana Hatları
-
Filogenez ve Sistem
-
Homoloji kavramı nedir
-
Sistematiğin Yöntemleri
-
Yüksek Kategoriler - Regnum - Diviso - Ordo
-
Sistematikte Tür Kategorisi
