BÖCEKLERDEKİ MANEVRA KABİLİYETİ
Böceklerdeki uçuş sisteminin, bütün bilimsel ve teknolojik birikimimize rağmen bizlerin kullandığı tekniklerden çok ileri olduğunu biliyor muydunuz? Böcekler tam bir uçma ustasıdır. Öyle ki saniyede 1000’den fazla sayıda kanat çırpan böcekler vardır.
Bir böcek, kanatlarını o kadar hızlı hareket ettirir ki takip etmek imkansızdır.
Böcekler, çok sayıda kanat çırpmanın yanma gibi tehlikeli neticelerine karşı, korunaklı bir şekildedir. Böceklerin kanat çırpması çoğu insanın zannettiği şekilde, yukarı aşağı yönünde değil, arkaya öne şeklindedir. Böceklerin düz kanat yapılarına rağmen, nasıl olup da uçabildiği uzun süre anlaşılamamıştı. Hatta bilim adamları, yaptıkları hesaplarda böceklerin uçamadıklarını esprili bir ifade ile ispatladıklarını söylüyorlardı. Yapılan detaylı deneyler neticesinde, böceğin 3 farklı tekniği ustalıkla kullandığı tespit edildi. Benzeri bir ustalık uçaklarda bulunmamaktadır. Esas ilginç olan konu, böceğin havalanması ile birlikte nasıl olup da mükemmel manevralar yapabildiğidir. Bir sineği havada avlayabilmek bu yüzden oldukça zordur, çünkü sinek aniden yönünü değiştirir.
Jetler düşman uçaklarından yüksek manevra sistemleriyle kurtulmak zorundadır. Sineğin manevra kabiliyeti ise jetlere göre çok daha ileridir. Saniyede 1000’in üzerinde kanat çırpan sinekler olmasına rağmen mükemmel manevra özellikleri vardır.
Böceklerin, üstün manevra kabiliyetlerini sergileyebilmeleri bünyelerinde barındırdıkları birbirinden farklı ve birbirine muhtaç yapılarla mümkün olmaktadır. Bunun için gerekli olan sistemler:
Gözler
Gözlerden gelen bilginin işlenerek engel tespiti
Dönmeyi algılayan yaratılış mucizesi halter denilen organlar
Kanatları döndüren özel kaslar
Bilgiyi ileten sinir hücreleri
Bir böceğin manevra yapabilmesi için 5 ayrı sistemin aynı anda var olması gerekir. Bu yapıların birinin eksikliğinde dahi böcek manevra yapamaz.
Bunların birinin eksikliğinde dahi böceğin manevra kabiliyeti yok olur. Manevra kabiliyetinden yoksun bir böcek de yaşayamaz ve ölür.
Hava gösterilerinde ustalıklı manevralar sergileyen uçaklar vardır. Pilot olmak en zorlu mesleklerdendir. Detaylı bir eğitim gerektirir. Ancak bir sinek doğar doğmaz mükemmel uçar. Küçücük bir sinek bütün pilotlardan daha yeteneklidir.
Böceğin engelden uzaklaşması için yaratılan sistem şu aşamalarla çalışır:
Böcek gözleri ile engeli görür.
Böceğin beynindeki elektrik sinyali yorumlanır ve kasları yönlendirmek için beyinden emir verilir.
İlgili kasın, doğru miktarda hareketinden sonra böcek yön değiştirmeye başlar.
Böcek yön değiştirmeye başladıktan çok kısa süre sonra halter adlı organ tarafından böceğin döndüğü tespit edilir.
Halter organından da kaslara bu dönüşü dengeleyecek şekilde emir gider. Böylece böcek tekrar düz hareket eder.
Uçan böceklerdeki haltere adlı organlar günümüzde jiroskop olarak adlandırılır. Jiroskoplar bağlı olduğu cismin ne kadar döndüğü bilgisini hesaplarlar. Böceklerdeki halterelerin mükemmel hassasiyette sahiptirler.
Böceğin manevrasını gösteren resim. Böcek engeli görür ve tanır. Engelden sapmaya yarayan kaslara beyinden emirler gider. Bu dönüş halter denilen teknolojik birer harika olan organlarca ölçülür. Halterden kaslara dönüşü dengeleyecek elektrik sinyalleri yönlendirilir. Ve böcek tekrar düz hareket eder.
Böceklerin havada kalma özellikleri yanında, manevra yapabilme kapasiteleri de mükemmeldir. Manevra sisteminin pek çok parçasından birinin eksikliğinde sistem çalışmaz.
Zooloji
-
Ataks tavuk yetiştiriciliği ve Ataks tavuk özellikleri nelerdir?
-
Omurgalılara Genel Bir Bakış
-
Memelileri diğer canlı türlerinden ayıran bazı özellikler
-
Göz dizilişlerine bakarak örümceklerde familya tespiti
-
Önositoid nedir? Önositoidler nasıl bir yapıya sahiptir ?
-
Adipohemosit nedir?
-
Sferül hücre nedir?
-
Koagülosit nedir?
-
İntegrin nedir? Görevleri nelerdir?
-
Organogenez nedir ? Hangi canlılarda görülür ?
-
Hayvanlarda boşaltım sistemi elemanları nelerdir?
-
Nöral Kristadan Gelişen Yapılar
-
Omurgasızlarda kan hücreleri
-
Deneylerde Neden Fare Kullanılır?
-
İstilacı Türlerin Yayılma Yolları Nelerdir ?