Bombacı Böcek (Bombardier Beetle)

Bombacı Böcek harika bir savunma sistemine sahiptir. Saldırıya uğradığında 80 milisaniyeden daha kısa bir sürede bir kimyasal patlama oluşturur ve 100 santigrat derecedeki kimyasalları korkunç bir isabetle fırlatır. Örneğin; bir karınca bu böceğin bacağını ısırdığında ya da başka bir canlı tarafından rahatsız edildiğinde bu kimyasalları isabetli bir şekilde püskürtür.

Bombacı Böceği'nin püskürttüğü kimyasalları araştıran, kimyasal ekolojinin öncülerinden olanThomas Eisner, yaptıkları çalışmayı şu şekilde anlatmıştır:

"Bütün ayrıntıların araştırılması, bir takım bilim adamlarının katılımıyla sağlandı. Bu böcekle çalıştığımda, püskürttüğü kokudan ötürü, bu kimyasalların KİNON'lar içerdiğini tahmin etmiştim. Spreyin şeklini görünür hale getirmek için bir yol bulmak istedim ve babam bana kinonların varlığında rengi koyulaşacak bir çözeltinin nasıl yapılacağını söyledi. Bir parça filtre kağıdını bu çözeltiyle ıslattıktan sonra; böceği kağıda doğru tuttum. Daha sonra bir cımbızla böceğin bacaklarından kıstırdım, patlama sesini duydum ve kağıdın üzerinde, püskürttüğü spreyin şeklini gördüm. Çok kısa bir süre sonra, Almanya'da bir araştırıcı bu böceğin spreyindeki kinonları tanımladı ve patlamanın böceğin abdomenindeki (karın kısmı) iki bezde depoladığı kimyasalları karıştırmasıyla, oluşturduğunu gösterdi.

Daha sonra başka araştırıcılarla birlikte bu spreyin fiziksel özelliklerini incelemeyi sürdürdüm. Bu araştırıcılardan birisi mühewndislik öğrencisi olan Dan Aneshansley idi. Onunla birlikte Cornell'daki fiziko-kimyacıya danıştık. O da, böceğin bezlerindeki kimyasalların reaksiyona girmesi sonucunda, spreyin sıcaklığını 100 santigrat dereceye yükseltmeye yetecek kadar ısı oluşturabileceğini hesapladı. Sıcaklığı ölçmek için elektronik bir düzenek kurarak, bu tahminin doğru olduğunu saptadık. Daha sonra spreyin su fıskiyesi gibi atışlar halinde püskürdüğüne ilişkin kanıtlar bulduk. Püskürtmenin hızı saniyede 500-1000 atıştır. MIT (Massachusetts Institute of Technology)'den elektronik flaşın mucidi olan Harold Edgerton'ın saniyede 4.000 poz çeken yüksek hızlı film kamerasını kullandık."

Hazırlayan: Sedat Yelkovan

Kaynak: Campbell & Reece Biology- 6. Baskı - Çev. Edit. Ertunç Gündüz, Ali DEMİRSOY & İsmail TÜRKAN.

Makale kaynağı: Nucleus Biyoloji ( Facebook)

#Bombacı Böcekler # böcek # savunma mekanizması # kinon