Biyologlar - Biyolojiye Gerçekçi Yaklaşım

Bugün Dünya Deniz Kaplumbağaları Günü

---

Dünya denizlerinde dolaşan 7 deniz kaplumbağasından Caretta caretta İribaş Deniz Kaplumbağası ve Chelonia mydas türü Yeşil Kaplumbağalar ülkemiz kıyılarında yuvalama yapmaktadır.

Bu iki kaplumbağa türü beslenmek için Aydın’a bağlı kıyılarda da dolaşmakta, 2012 yılından bu yana da, yuvalama alanları dışında olmasına rağmen hemen her yıl 1 ya da 2 Caretta caretta türü kaplumbağa, Kuşadası Körfezi ve Didim’de yuva yaparak yumurtalarını bırakmaktadır.
Henüz yuva içinde yumurtadayken bile düşmanları bulunan deniz kaplumbağalarının, yumurtadan çıktıktan sonra da birçok tehditle karşı karşıya bulunmaktadır. Yaklaşık 1000 yumurtadan ancak bir tanesi erişkin hale geldiği düşünüldüğünde, nesillerini devam ettirmenin ne kadar zorlu olduğu anlaşılmaktadır.
Yumurtadan kibrit kutusu büyüklüğünde çıkan deniz kaplumbağalarının şanslı olanları bir masa büyüklüğüne kadar ulaşabilmektedir.
Ancak büyük oranda insan kaynaklı olarak trol ağlarına, paragatlara takılarak, su yüzeyine nefes almak için çıkamadığından dolayı boğularak ölmektedir. Özellikle denizanalarını çok seven Carettalar, suya atılan plastik torbaları denizanası sanıp yutmasından dolayı yaşamını yitirmektedir.
Bazen de yaralı olarak bulunan deniz kaplumbağaları vardır. Bu gibi kaplumbağalar duyarlı insanlar sayesinde tekrar hayata dönebilmektedir.
Bunlardan bir tanesi olan Chelonia mydas’ın kurtuluş hikayesi de şöyle olmuştur;
Bodrum Yalıkavak’ta yaşayan ve bir doğa aşığı olan Gürsel AKONOK Hecht tarafından, paragat ağlarına dolanarak, ön ayaklarından biri ağır derece yaralanan bir Yeşil Kaplumbağanın kurtarılması için EKODOSD’u aramıştı.
Salih Adası’ndan kaplumbağayı aldığımızda, yaranın oldukça kötü olduğunu görerek, Muğla, Dalyan’da bulunan DEKAMER’e (Deniz Kaplumbağaları Araştırma, Kurtarma ve Rehabilitasyon Merkezi) götürmüştük.
Burada ilk müdahalesi yapılmış derin yaraların iyileşme umudu taşımadığından ve vücuda zarar vereceği saptanarak, operasyon yapılması için daha geniş imkanların bulunduğu Denizli Pamukkale Üniversitesi’ne götürülmüştü.

Üniversite de yapılan başarılı bir ameliyatla ampute (önkolu alındı) edilmişti. Bir süre sonra tekrar Dalyan’da ki DEKAMER’e getirilerek havuzlara konulmuş ve tedavisi burada devam etmişti.
Yaklaşık 1 yıl Dalyan’da tedavi gören Yeşil deniz Kaplumbağası, tekrar Kuşadası’na getirilmiş ve sahil sitelerinden doğal yaşam alanı olan denize bırakılmıştı.
Ön kollarından birini kaybeden kaplumbağanın denizde su altındaki davranışları, hareketleri ve beslenmesi çok merak ediliyordu. Bir süre izlenen kaplumbağanın son derece sağlıklı bir şekilde yüzdüğü ve deniz çayırlarıyla beslendiği görülünce, herkes çok mutlu olmuştu. Bir uzvunu yitirse de özgür olduğu kendi yaşam alanı denizlere dönmüştü.
İnsanoğlunun sadece kendi türü için değil, kendinden başka canlı türleri içinde çalıştığının ve bunun sonuçlarından herkesin mutlu olduğunun güzel bir örneğidir bu Yeşil deniz Kaplumbağasının hikayesi.
Tüm hikayeler böyle mutlu bitmiyor tabi ki. Birçok deniz kaplumbağası ne yazık ki yaşamını yitiriyor. Bunlar kıyıya vuruyor.
Yapılan farkındalık çalışmaları sayesinde, belki de insanlar tarafından en fazla duyarlılık gösterilen canlıların başında gelen deniz kaplumbağaları, Yerel Yönetimler, Sahil Güvenlik, Jandarma, Turistik İşletmeler ve vatandaşlar tarafından ihbar edilmektedir.
Bölgemizde ihbar edilen kaplumbağalar yerinden alınarak, ölçümleri kayıt edilmekte, doku örnekleri alınarak DNA çalışmaları yapılması için ADÜ Biyoloji Bölümü’ne, kaplumbağa ise mikroplastik çalışmaları için Dalyan’da bulunan DEKAMER’e gönderilmektedir.
Bu nadir deniz canlılarının nesillerini devam ettirmesi için, öncelikle deniz insanlarına büyük görev düşmektedir.
Denizlerimizin kirletilmemesi ve özellikle plastik poşetlerin suya atılmaması için tüm vatandaşların duyarlı olması gerekir.

Makale kaynağı:: Bahattin Sürücü (Facebook)

---