Car T-Cell Therapy (Car T- Hücre Terapisi)

Lenfoma ve diğer kan kanserlerini tedavi etmek için CAR T hücre tedavisinin erken sonuçları oldukça umut ve heyecan vericidir.

CAR T-HÜCRESİ TEDAVİSİ NEDİR?

CAR T hücre tedavisi, kanser hücrelerini öldürmek için hastanın kendi modifiye beyaz kan hücrelerini kullanan bir kanser tedavisi türüdür.

CAR T-HÜCRESİ TEDAVİSİ HANGİ KANSER TÜRLERİNİ TEDAVİ EDER?

Şu anda iki CAR T hücre terapisi mevcuttur:

· aksikabtagen siloleusel (Yescarta®)

· tisagenlecleucel (Kymriah®)

Yescarta® Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) tarafından, kanseri geri dönen veya tamamen başarılı bir şekilde tedavi edilmeyen büyük B hücreli Hodgkin olmayan lenfomaları (yaygın büyük B hücreli lenfoma –DLBCL dahil) yetişkinleri tedavi etmek için onaylanmıştır. Lenfoma , vücudun bağışıklık sisteminin bir kanseridir. Kymriah®, ileri akut lenfoblastik lösemili (Kan kanseri) 25 yaşına kadar olan çocuklar ve yetişkinler için onaylanmıştır. Kronik lenfositik lösemi , diğer lenfoma formları ve multipl miyelom dahil olmak üzere diğer kan kanserleri için diğer CAR T hücresi tedavileri geliştirilmektedir .

CAR T-HÜCRESİ TEDAVİSİ NASIL ÇALIŞIR?

Süreç kanserli hastadan kan toplayarak başlar. Bu işlem sırasında T hücreleri ayrılır ve kandan çıkarılır ve kalan kan vücuda geri gönderilir.

Bu prosedüre lökoferez veya aferez denir. T hücrelerinin kandan toplanma sebebi ise bağışılıkta citotoksit T hücrelerinin direkt tömürlü ya da kanserleşmiş hücreyi hedefleyerek öldürmeleridir.

Bununla birlikte, bazen, T hücreleri kanser hücrelerini tanımaz veya vücuttaki hepsini tamamen yok edemez. T hücrelerinin kanser öldürme yeteneğini geliştirmek için bir sonraki adım, onları genetik olarak değiştirmektir. Bunun için belirli laboratuvarlarda belirli şartlar altında T hücresinin genetik özellikleri değiştirilir. Değiştirilmiş T hücreleri artık yüzeylerinde özel reseptörlere sahiptir.

Kimerik antijen reseptörleri (CAR) olarak adlandırılan bu yeni reseptörler, T hücrelerinin kanser hücrelerini daha iyi tanımasına, aktive olmasına ve hedeflerini öldürmesine izin verir. Yüzeyinde CAR reseptörü bulunan T hücrelerinin yeni adı artık CAR T hücresi olur. CAR T hücreleri daha sonra milyonlarca üretilinceye kadar özel bir laboratuvarda büyütülür.

Şekil.1: CAR T hücre terapisi aşamaları Fotoğraf: Cleveland Clinic 2018

Daha sonra hasta , yeni CAR T hücrelerinin vücuda geri döndüğünde bağışıklık sistemi tarafından kabul edilme ve saldırıya uğrama şansını artıran kısa bir kemoterapi sürecine girer . Son olarak, CAR T hücreleri, hastanın kan dolaşımına bir infüzyon yoluyla hastaya geri

verilir. Hastanın vücuduna verilen CAR T hücreleri çoğalmaya devam eder. CAR T hücreleri, hedeflenen kanser hücrelerinin yüzeyindeki bir antijene (çoğunlukla CD19 adı verilen bir protein) a spesifik bir şekilde bağlanır. Bağlandıktan sonra T hücreleri aktive olur ve kanser hücreleri bağışıklık sisteminden kaçamadan yakalanmış olur ve ölüm başlar. CAR T hücreleri, infüzyondan sonra uzun süre vücutta kalır ve geri döndüğünde kansere karşı savaşmaya ve hastayı remisyonda tutmaya yardımcı olur.

Şekil.2: CAR T hücresi kanserli hücreyi spesifik olarak tanır ve öldürür. Fotoğraf: Cleveland Clinic 2018

CAR T-HÜCRE TEDAVİSİNİN YAN ETKİLERİ NELERDİR?

En sık görülen yan etkiler şunlardır:

· Grip benzeri semptomlara (baş ağrısı; ateş; titreme; şiddetli bulantı, kusma, ishal; şiddetli kas veya eklem ağrısı) benzer sitokin salım sendromu, nefes darlığı, düşük tansiyon ve hızlı kalp hızı.

Bu semptomlar çoğu hastada hafiftir, ancak ciddi ve hayatı tehdit edici olabilir.

· Nörolojik olaylar da yaşanabilir ve bazı hastalarda ciddi olabilir. Nörolojik olaylar arasında ensefalopati (beyin hastalığı, yaralanma, arıza), afazi (anlama veya konuşma güçlüğü), uyuşukluk, nöbetler, denge kaybı ve bilinç değişikliği bulunur.

· Düşük beyaz kan hücresi sayısı (nötropeni) · Düşük alyuvar sayısı ( anemi )

Çeviren ve derleyen: Melisa BEYHAN

Referans: https://my.clevelandclinic.org/health/treatments/17726-car-t-cell-therapy

#CAR T hücresi # T hücreleri # lenfoma # Kimerik antijen reseptörleri