Ceylan / Goitered gazelle / Gazella subgutturosa

Fotoğraf ve Video : İdris Ölmez

Ceylan, çift tırnaklılar takımının içi boş boynuzlular sınıfına ait bir memeli hayvandır.

Boyu 90-110 cm, kuyruğu 20-24 cm ve omuz yüksekliği 55-60 cm olup, ağırlığı 8-18 kg’dır. Zarif yapılı, ince bacaklı, güzel ve iri gözlü hayvanlardır. Burnun üst kısmı beyazdır. Ve yüzün yan taraflarında koyu renkli şeritler vardır. Kursak bölgesinde bir şişkinlik vardır ve bu şişkinlik kızışma döneminde daha belirgin bir hal alır.

Dişilerinde boynuz bulunmaz. Erkeklerin boynuzları ise önce yukarı doğru sonra geriye doğru kıvrık; parlak siyah renkli ve boğumludur. Renkleri yaşadıkları yerin toprağına az çok uyacak şekildedir ve açık kiremit kahverengiden koyu krem sarısına kadar değişir. Kuyruğu oldukça uzun, siyah renkli sert kıllarla kaplıdır.

Renkleri açık kiremit kahverengiden,koyu krem sarısına kadar değişir.Boyunlarının altı,göğüsleri,karınlarının altı,bacaklarının içi ve arka bacaklarının kuyruğa kadar olan arka kısmı beyazdır.Alınları ve gözlerinin arkası açık renklidir.

Akdeniz sahilleri, nehir ve vadi tabanları gibi nemli bölgeler tuza gereksinimi olan bu hayvanların yaşamaları için uygun değildir.

Ülkemizde sadece Şanlıurfa'nın güneydoğusunda Ceylanpınarı Devlet Üretme Çiftliği sahalarında yaşamaktadır.Geçmişteki yayılış alanları; Kırıkhan, Hassa civarı, Akçakale, Viranşehir, Ceylanpınar'dan Suriye sınırını takiben Cizre'ye kadar uzanır.Bu yüzyılın başlarına kadar Dörtyol,Ceyhan çevreleri ve Çukurova'da yaşadığı bilinmektedir.Doğu Anadolu'da Iğdır ve Aralık Ovalarındada yaşamışlardır. Gün ağarmasından sabahın geç saatlerine kadar yayılırlar.Öğlen sıcağında gölgeli yamaçlarda,kaya gölgelerinde,varsa ağaçlıkların gölgelerinde yatarlar.Akşam üzeri hareketlenirler.Besinlerini çeşitli otlar,yüzeysel kökler ,yumrular yapraklar ve sürgünler oluşturur.her ceylan günde en az 6 kg yem yemek zorundadır,bu kendi ağırlığının % 30 u kadardır.Çöl ve step hayvanı olduklarından susuzluğa dayanıklıdırlar. Buna karşın tuz gereksinmeleri fazladır.

Erkekler çok eşlidirler.çiftleşme zamanı dişileri alanlarında tutmaya çalışırlar ve alana girip dişilere erişmek isteyen diğer erkeklere karşı çok çetin savaş verirler.

Çiftleşme zamanı yaşadığı bölgeye göre değişmekle birlikte Eylül sonu ve Ekim Ekim başıdır. 5-6 aylık bir gebelik sürecinden sonra genellikle Nisan sonu Mayıs başında yavrulama görülür. Genellikle ikiz yavrularlar. Bazen 3-4 yavru görülebilir.

Fotoğraf ve Video : İdris Ölmez

#ceylan #goitered #gazelle #gazella #subgutturosa