Cushing sendromu

Cushing sendromu

Cushing sendromu'na yakalanmış kişilerde gövde fazla kilolu, kol ve bacaklar ince, yüz yuvarlak ve tombuldur. Akne ya da cilt enfeksiyonları, karında, uyluklarda ve göğüste mor çatlaklar, kolay morarabilen hassas bir cilt, ensede yağ toplanması, zayıf kaslar, sırt ağrısı, kemik ağrısı ve kemiklerde hassasiyet gibi belirtiler gözlemlenebilmektedir.

Cushing sendromu (Cushing hastalığı ile karıştırılmamalıdır), 1932 yılında Harvey Williams Cushing tarafından tanısı ilk kez konmuş olan kortizol hormonunun olağanın üstünde bir düzeyde olduğu durumlarda ortaya çıkan belirtiler bütünüdür. Diğer isimleri Itsenko-Cushing sendromu, hiperadrenokortisizm veya hiperkortisizm. Cushing sendromunun alışılmış nitelikleri kilo artması, obezite, kan basıncının artması (hipertansiyon), ve derinin zayıflaması sonucu oluşan çizgilerdir. Her hastada belirtilerin tümü gözlenmeyebilir. Belirtilerin ağırlığı ve niceliği hastanın ne denli uzun bir süredir kortizol etkisinde kalmasına bağlıdır. Ancak kimi belirtiler bu durumdan bağımsız, iveğen olarak da gelişebilir. Örneğin, özellikle uyluk kemiğinin baş bölgesinin iveğen doku ölümüne uğraması (akut aseptik nekroz) çok kısa bir süredir hafif izleyen, ya da yıllardır ağır izleyen Cushing sendromlu hastalarda da rastlanabilir.

Hormonal bir durum olan Cushing sendromu, kişinin kortizol hormonu seviyesinin normalin çok üzerine çıkması ile oluşan bir rahatsızlıktır. Cushing sendromu olan kişilerde yüksek kortizol hormonu, vücudu birçok farklı açıdan olumsuz yönde etkileyebilir. Cushing sendromunun ortaya çıkışında genellikle çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaçların kan kortizol düzeyini yükseltmesi rol oynar. Ancak ilaçlar dışında iyi ya da kötü huylu tümörler de Cushing sendromuna neden olabileceği için bilinçli olunmalıdır.

Bu sendromun bulgularının çoğu Cushing sendromu'na özgü olmadığından, tanısı başka durumlarla karıştırılabilir. Örneğin, psikiyatrik düzensizlikler, çok kistli yumurtalık sendromu, metabolik sendrom, obezite gibi durumlarda Cushing sendromu'na benzer bulgulara rastlanabilir. Bundan dolayı, bir hastada hipertansiyon, yüksek kan şekeri, ruhsal bozukluklar, enfeksiyon, kanda artan pıhtılaşma eğilimine rastlanıldığında, bu sendromdan kuşkulanılmalı, ve tanı konmaya çalışılmalıdır, çünkü bu durum sağaltılabilir ve karmaşıklıkları önlenebilir bir sendromdur.

(1) ACTH üreten hipofiz tümörü (adenomu)

(2) Kortizol üreten adrenal korteks tümörü

(3) ACTH üretebilen hipofiz ve adrenal dışı tümörler

(4) Uzun süreli kortikosteroid kullanımı

Cushing sendromunda ortaya çıkan belirtiler, yaşa, cinsiyete ve kortizol hormonu seviyesine göre değişiklik gösterebilir. Oluşabilecek belirtilerden en sık görülenleri şu şekilde sıralanmaktadır.

Kilo alınması, Vücudun orta bölgesinde, yüzde ve omuzların orta kısmında yağ dokusu birikimi, Göğüs, kol, karın ve uyluk bölgesinde mor renkli çatlakların oluşması, Derinin incelmesi ve morluk gelişiminin kolaylaşması, Ciltte meydana gelen yaralanmalarda iyileşmenin yavaş olması, Akne, Halsizlik, Kas güçsüzlüğü.

Kaynaklar:

Cushing HW. (1932). "The basophil adenomas of the pituitary body and their clinical manifestations (pituitary basophilism)". Bulletin of the Johns Hopkins Hospital. Cilt 50. ss. 137-95.

"Dr. Cushing Dead; Brain Surgeon, 70. A Pioneer Who Won Fame as Founder of New School of Neuro-Surgery. Discovered Malady Affecting Pituitary Gland. Was Noted Teacher and Author". New York Times. 8 Ekim 1939. 21 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2010. Dr. Harvey Williams Cushing, international authority on brain surgery and neurology, who for his ...

A.I. Gozhenko , I.P. Gurkalova, W. Zukow , Z. Kwasnik , B. Mroczkowska (2009). "Trematoda". Pathology: Medical Student's Library. Radomska Szkola Wyžsza uk. Zubrzyckiego. s. 280. ISBN 978-83-61047-18-6. 20 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2012.

Allan B. Wilkinson (1961). "Cushing's Syndrome" (PDF). California Medicine. 94 (6). ss. 357-362. PMC 1574387 $2. PMID 13785315.

Loriaux DL. Diagnosis and Differential Diagnosis of Cushing's Syndrome. New England Journal of Medicine, 376(15):1451-1459, 2017

#cushing #sendromu