Dışkı örneği alma prosedürü
- İnceleme amacıyla gerekli miktar değişkenlik gösterir; şekilli dışkılar için 20-40 g (iri ceviz büyüklüğünde), sulu dışkılar için ise 5-6 yemek kaşığı hacminde (~25 mL) örnek rutin inceleme için yeterlidir.
- Bez kullanan bebeklerde, bezin emici iç yüzeyinden örnek alınmaz; çünkü -dışkının sıvı içeriği emici kısma geçtiğinden- bu örnekte parazit yapılarının bulunma olasılığı düşüktür. Bezin bebeğe ters bağlanması ve emici olmayan yüzeye yaptığı dışkının inceleme için kullanılması gerektiği hasta yakınına anlatılmalıdır. Dışkı örneği bir kaşık/spatula ile dışkı kabına aktarılır veya bez doğrudan laboratuvara teslim edilir.
- Dışkı örneklerinin su, idrar, yağ, toprak ve diğer yabancı maddelerle karışması önlenmelidir. Bu maddelerle kontamine olan örneklerde trofozoitler tahrip olabilirler veya içerdikleri serbest yaşayan organizmalar nedeniyle protozoon ve nematodlarla karıştırılarak tanıyı güçleştirebilirler. Bu nedenle klozetin içinden örnek alınmamalıdır.
- Baryum, bizmut, anti-diyareik veya mineral yağlar kullanıldıktan sonra alınan dışkı örnekleri inceleme için uygun değildir; çünkü, trofozoitler tahrip olur. Antibiyotik kullanımı da bağırsak florasını azaltarak veya değiştirerek flora ile beslenen parazitlerin azalmasına neden olur. Dışkı örneği bu durumlarda
- 2 hafta sonra alınarak incelenmelidir.
- Tanı için antijen arama testleri de yapılacaksa fiksatif içine konmuş örneklerden bu testlerin yapılması uygun olmayabilir. Antijen arama testleri için taze veya -20°C‟de saklanmış dışkı örnekleri kullanılır.
- Fiksatif seçimi laboratuvarda kullanılacak testlere göre yapılmalıdır.
- Hasta dışkı örneğini önerilen zaman içinde getiremeyecek ise veya laboratuvar koşulları örneğin hemen incelenmesine uygun değilse veyadışkı örneğinin bir başka laboratuvara gönderilmesi gerekiyorsa parazit yapılarını bozulmadan korumak amacıyla örneklerin fiksatif içeren kaplarla laboratuvara teslim edilmesi sağlanmalıdır.
- Fiksatifler laboratuvarda hazırlanarak örnek kaplarına konabileceği gibi, ticari olarak hazır fiksatif içeren dışkı kapları da mevcuttur.
- En sık kullanılan fiksatifler; PVA, Schaudinn fiksatifi, %5-10 formol, SAF ve MİF‟dir. Bu fiksatiflerin kullanılma amaçları ve performansları farklılık göstermektedir.
- Fiksatifli ve fiksatifsiz olarak kullanılabilecek, temiz, geniş ağızlı ve vida kapaklı kap örnekleri İekil 2a ve 2b‟de gösterilmektedir.
- Örneğin fiksatif içeren kaplara alınması konusunda hastalar ayrıca bilgilendirilmelidir. Dışkı örneği ile fiksatifin doğru oranlarda ve iyi karıştırılması çok önemlidir. Kabul edilen yöntem, üç kısım fiksatife bir kısım dışkı örneği konulması ve iyice karıştırılmasıdır. Bu amaçla hastalara önce dışkılarını temiz, geniş ağızlı bir kaba koymaları için fiksatifsiz, buradan da bir çubuk yardımıyla uygun miktarda alınan dışkı örneğinin aktarılması için fiksatifli olmak üzere iki dışkı kabı verilmelidir.
- Önerilen yaklaşım dışkı örneklerinin; (i) kalıcı preparat hazırlanmasına elverişli PVA fiksatifi içeren bir kap ve (ii) yoğunlaştırma uygulanabilmesi için %10 formol içeren diğer bir kap içerisine alınarak, iki kap ile laboratuvara teslim edilmesidir (bkz. İekil 3).
NOT: Laboratuvar, hareketli protozoon trofozoitlerini incelemek için SF taze dışkının konulduğu üçüncü bir örnek kabı daha kullanabilir.
- İlk örneğin sonucu negatif ise hastanın 7-10 gün içinde, iki-üç gün aralıkla, iki kez daha dışkı örneği vermesi istenir. Bununla birlikte incelemelerde zaman ve maliyet göz önüne alınmalıdır. Antijen saptama testleri için şüpheli etkene göre test sayısı planlanmalıdır.
Mikrobiyoloji Laboratuvarı
-
Ehrlich-Ziehl-Neelsen (EZN) Boyama Yöntemi Nedir?
-
Mantarların Boyanması
-
Laktofenol Pamuk Mavisi Boya Solüsyonun Hazırlanışı
-
Flagella Boya Solüsyonun Hazırlanışı
-
Bakterilerde Kirpik Boyama İçin Preparat Hazırlanması
-
Spor Boyama Solüsyonlarının Hazırlanması
-
Schaffer Fulton Yöntemi ile Spor Boyama
-
Ehrlich – Ziehl – Neelson Boyamada Kullanılan Solüsyonlarının Hazırlanışı
-
EHRLICH - ZIEHL-NEELSEN BOYAMA YÖNTEMI
-
Besiyeri Hazırlamada Kullanılan Araç Gereçler Nelerdir?
-
Karbonhidrat Fermantasyon besiyeri formül ve hazırlanış bilgileri
-
TSİ (Üç şekerli Demirli Agar) besiyeri formül ve hazırlanış bilgileri
-
Çikolata Agar Besiyeri formül ve hazırlanış bilgileri
-
Kanlı Agar Besiyeri formül ve hazırlanış bilgileri
-
Löwenstein- Jensen Besiyeri formül ve hazırlanış bilgileri