Doğa Tarihi Müzeciliği

Doğa tarihi müzeleri genel bir müze mantığı ile yönetilen; bitki ve hayvanlar ile bunların fosillerinin(veya kopyalarının) ve jeolojik oluşumların (kayaç, mineral vs.), kısacası doğal hayata ait tüm malzemelerin saklandığı ve sergilendiği müzelerdir. Doğa tarihi müzelerinin tek görevi sergi yapmak olmayıp; doğal varlıkları korumak, bilimsel çalışmalar yapmak (kazı, araştırma vs.), halkın doğa bilinci kazanması için eğitimler, sergiler, konferanslar düzenlemek gibi etkinlikleri de gerçekleştirir.Kazı, bağış veya satın alma gibi yollarla müzeye gelen malzemeler gerekli işlemlerden geçtikten sonra sergilenmeye sunulur. Ancak sergilenmeye müsait olmayanların kopyaları çıkartılarak korunmak üzere özel bölmelerde saklanırlar. Ayrıca bu malzemeler üzerinde bilimsel çalışmalar yapılır ve gerektiğinde başka bilim adamlarının da çalışması için sunulur. Genel olarak doğa tarihi müzeleri yerel koleksiyonlardan oluşturulsa da, çok önemli kalıntıların daha iyi korunabilmesi, çalışılabilmesi veya daha çok kişi tarafından görülebilmesi gibi nedenler ile büyük müzelere gönderildiği de olmaktadır. Ayrıca doğa tarihi müzeciliğinin çok yaygın olmadığı yerlerde de (ülkemiz gibi) mevcut doğa tarihi müzeleri tüm ülkeden gelen koleksiyonları barındırabilir.

Müzelerin sergiden başka görevleri olsa da genel olarak müze denilince akla ilk gelen görevi koleksiyonları halka sunmaktır. Her doğa tarihi müzesi sahip olduğu imkânlar doğrultusunda koleksiyonlara sahiptirler. Genel olarak doğa tarihi müzelerinde; mineraloji, botanik, zooloji, paleontoloji, paleoantropoloji, ekoloji, prehistorya ve jeoloji koleksiyonlarını barındırır. Daha
öncede değinildiği gibi doğa tarihi müzeleri bu sergilerden ibaret değildir. Yine aynı şekilde imkânları dâhilinde müzeler bazıları zaruri bazıları ise müzenin çalışma alanının büyüklüğü ileilgili olarak birçok bölümden oluşur.Doğa tarihi müzelerinde; kütüphane, sergi bölümü (geçici sergiler için), yenileme ve yeniden canlandırma bölümü, muhafaza bölümü, laboratuvar (müzenin yaptığı bilimsel çalışmalar doğrultusunda hazırlanmış ve gerekli malzemeler ile donatılmış), eğitim bölümü, çocuk bölümü, engelliler için özel bölüm, konferans salonu, hediyelik eşya bölümü ve idari bölümler bulunur.

Hazırlayan: Ahmet İhsan Aytek

#doğa #tarihi #müzeciliği