Giresun'da 150 yıl aradan sonra yeniden tespit edildi.

KAN DAMLASI/HOROZ GÜLÜ (Adonis Cyllenea Varyete Paryadrica) İlk olarak 1867 yılında Giresun’da ve kısmen de Gümüşhane’de tespit edilen gül, 150 yıldır görülmüyordu.

Doğa Tarihçisi ve Yer Bilimcisi Pierre de Tchihatcheff (Pyotr Alexandrovich Chikhachov,16 Ağustos1812-13 Ekim 1890, Rus Doğa Tarihçisi ve Yer Bilimcisi) tarafından 1867 yılında, Giresun/Şebinkarahisar ilçesinde ve kısmen de Gümüşhane ilinde tespit edilen ve makalelerde yayımlanan, Türkiye endemiği olarak literatürlere giren, ”Giresun Karasal ve Sucul Biyoçeşitlilik Envanter Çalışması” nda ise literatür bilgileri kısmında Giresun ve Gümüşhane illeri dağılımlı endemik bitki olarak verilen, fakat 150 yıldır tespiti yapılamayan, hiçbir çalışmada yer almayan "Adonis cyllenea varyete paryadrica (kan damlası, horoz gülü)" yöresel adı "Şebinkarahisar Gülü" olan bitki 19 Mayıs Üniversitesi Biyoloji Bölümünden Yrd.Doç.Dr. Fergan Karaer, Erzincan Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ali Kandemir’in yönlendirmeleri, Şebinkarahisar’da yaşayan ve bu bitkinin bulunmasında yardımları olan Birdal Coşkun ile Metin Kütükçü'nün katkıları, Giresun DKMP Şube Müdürü Ertan Kuduban, Şebinkarahisar DKMP Şefi Fatih Albayrak ile Şeflik elemanlarımız Ramazan Güzel, Yıldız Gültekin'in katılımı ve özverili çalışması sonucunda, 150 yıldan sonra 12 Temmuz 2017 tarihinde tekrar tespit edildi.
Literatürlerde 1600-1700 metrelerde yayılış yaptığı belirtilen bitkinin 1950-2070 rakımlara kadar ulaştığı, sığır kuyruğu, sarı kantaron, yabani soğan, geven, ada çayları ile birlikte aynı yaşam ortamında bulunduğu, kuzey bakıyı, nemli toprağı sevdiği ve küçük kayalık alanlarda yayılış yaptığı da görülmüştür.

Adonis bitki cinsinin 9 türü, iki alt türü bulunmaktadır. Bu 9 türün 2 tanesi sarı 7 tanesi kırmızı çiçeklidir. Kırmızı çiçekli olanlara halk arasında “kan damlası”denilmektedir. ‘Adonis cylenea’ türü ise sarı çiçekli olanlardandır. Varyetesi olan "Adonis cyllenea varyete paryadrica" da sarı çiçekli olup Mayıs ayında çiçek açmakta, mevsime göre Temmuz ayının sonuna kadar çiçekli kalabilmektedir. Zehirli alkoloid içeren bu bitki “Tıbbi Aromatik Bitkiler” arasında gösterilmektedir. Bu nedenle korunması önemli ve gereklidir. 2017 yılında tamamlanan “Giresun İlinin Karasal ve Sucul Biyoçeşitlilik Envanterinde” izlenmesi ve korunması gereken önemli bitkiler arasında da gösterilmiştir.
2018 yılında, “Adonis cyllenea varyete paryadrica” bitkisi için Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğünce “Tür Koruma Eylem Planı” çalışması yapılması planlanmaktadır.

1- Adonis aestivalis kandamlası
A. aestivalis subsp. aestivalis: kandamlası
A. aestivalis subsp. parviflora: kuşlâlesi
2- Adonis aleppica :taççiçeği
3- Adonis annua kanavcıotu
4- Adonis cyllenea :horozgülü
A. cyllenea var. Paryadrica
5- Adonis dentata :keklikgözü
6- Adonis eriocalycina kızıl kandamlası
7- Adonis flammea :cinlâlesi
8- Adonis microcarpa :çiçeğesor
9- Adonis wolgensis :gündamlası

Familya : Ranunculaceae
Cins : Adonis L.
Takson : Adonis cyllenea BOISS., HELDR. ET ORPH. var. paryadrica BOISS.
Taxonomic Hierarchy
Kingdom Plantae
Subkingdom Tracheobionta
Division Magnoliophyta
Class Magnoliopsida
Subclass Magnoliidae
Order Ranunculales
Family Ranunculaceae
Genus Adonis
Species Adonis cyllenea BOISS., HELDR. ET ORPH.
Ömür: Çok yıllık ,Yapı: rizomlu-otsu
Hayat Formu:
Çiçeklenme: Bilinmiyor, Habitat: dağ, Yükseklik: 1600-1600, Endemik: endemik,Element: Bilinmiyor
Türkiye dağılımı: KD. Anadolu, Genel Dağılımı: Türkiye, Türkiye Dağılımı: Giresun/Şebinkarahisar, Gümüşhane

Alıntı : Facebook Doğa Koruma ve Milli Parklar (DKMP) Genel Müdürlüğü Sayfası

#giresun'da #aradan #sonra #yeniden #tespit #edildi.