Kançiçeği, iklim değişikliği yüzünden kral kelebeklerinin...

Kançiçeği, iklim değişikliği yüzünden kral kelebeklerinin kâbusu oldu

İklim değiştikçe, bahçelerde popüler olan sevimli tropikal sütleğengillerden çiçekli bitkiler, kelebekleri şu an olduğundan daha fazla tehlikeye atabilir. © Warren Price Photography/ Shutterstock

İklim değişikliği, çekici özsuyuna sahip sütleğengillerden bir bitki olan kançiçeğini, hâli hazırda tehlike altında bir tür olan kral kelebekleri için olduğundan daha tehlikeli hale getirebilir.

Sütleğengiller ailesindeki bitkiler ile beslenen kral kelebeği tırtılları, kançiçeğine (Asclepias curassavica) bayılır. Ann Arbor’daki Michigan Üniversitesi’nden Mark Hunter: “Güney Amerika’daki bahçıvanlar, bu bitkileri gösterişli portakal rengi çiçekleri olduğu için ekmeye başladı. Ancak, bizim için bu bitki türü güzel ve gösterişli görünümünden bir ‘kabus’a dönüşüyor” diyor.

Sonbahar zamanında, güney kısımlardan Meksika’ya göç eden kral kelebekleri (Danaus plexippus), kançiçeklerinin bol olduğu noktalara denk gelirler ve ziyafetten vazgeçip uçmaya devam etme zahmetine girmezler. Tam göç normalde zararlı bir parazit olan Ophryocistis‘in kral kelebekleri popülasyonunda birikmesini önler. Döngüyü, yani göç zamanını kısaltmak ise enfeksiyonun gelişmesine izin verir.

Hunter ve arkadaşlarının 9 Temmuz’da Ecology Reports’ta belirttiğine göre, yaptıkları deneylerde, dış ortamda yüksek karbondioksit konsantrasyonları altında yetişen milyonda yaklaşık 760 tane kançiçeğinin kral kelebekleri için tedavi edici özelliklere sahip cardenolide‘i normalden çok daha az salgıladığı ortaya çıktı.

Tırtıllar, parazitlerle savaşmak için bu kimyasal bileşiklere ihtiyaç duyarlar. Deneylerde, özellikle kuvvetli iki cardenolide formunun seviyelerinin olması gerektiğinden düşük olduğu gözlemlendi. Bir zamanlar tırtıllar, çiçekler ile birlikte çiğnedikleri parazitler yüzünden zarar görmekteydi. Ancak günümüzde durum, kirli atmosferik koşullarda yetişen bitkiler tarafından değiştirilmiş durumda.

Ancak, Hunter ve ekibinin yayımladıkları bir diğer çalışmaya göre, iklim değişikliğinden kaynaklanan yüksek sıcaklıklar, cardenolidleri azaltmak yerine artırabilir. Sütleğengiller ailesinden bitkilerin yetiştiği ortam sıcaklığının dışarıdaki sıcaklığa göre 3 °C arttırılması, cardenolide‘i kral kelebeklerine karşı zehirli hale getirebiliyor.

Araştırmacılar, genel olarak karbondioksit ve ısının karşıt etkilerinin cardenolide üzerinde nasıl bir etki gösteriyor olduğunu anlayabilmiş değiller. Bu soru üzerine ne kadar araştırma yapıldığına bakılmaksızın, kançiçekleri şimdiden kral kelebekleri için büyük bir tehdit oluşturuyor. Hunter, bitkileri büyütmeye devam etmek isteyen bahçıvanlara en azından sonbahar döneminde bu bitkileri kesmeye çağırıyor. Böylece, göç eden kral kelebeklerinin kafası karışmayacak ve yeni diyarlara doğru ilerlemeye devam edebilecekler.

https://www.sciencenews.org/article/bloodflower-milkweed-monarch-butterflies-climate-changes

Çeviren: Ece Gülfem Dağdeviren

https://bilimvegelecek.com.tr/index.php/2018/07/11/kancicegi-iklim-degisikligi-yuzunden-kral-kelebeklerinin-kabusu-oldu/

#kançiçeği #iklim #değişikliği #yüzünden #kelebeklerinin #kâbusu