Mürekkep Balığı Hakkında İnanılmaz Gerçekler

Açıklamada da belirtildiği gibi mürekkepbalığı bir balık değildir, Fakat kesinlikle deniz canlısıdır. Yakın tarihli araştırmalarda da tasvir edildiği gibi, omurgasız bir balıktır ve balıklar içinde en akıllı olandan biridir.

Ortalama ömürleri yaklaşık 2 yıldır. Bilim adamları ve araştırmacılar tarafından incelenen bu canlı türü çok ilginç özelliklere sahiptir.

Mürekkepbalığı kemiği

Mürekkepbalığı kemiği bir çok alanda kullanılabilinir.
Aragonitten yapılmış ve mürekkepbalığına benzersizdir.
Şekil, ebat ve desen (sırt / doku) mürekkepbalığı türlerinin her birinde değişiklik gösterir.
Kuşlar, kaplumbağalar, sürüngenler ve yengeçler in beslenmesinde kalsiyum takviyesi olarak kullanılır.
Kuyumculukta kalıp olarak da kullanılır.

Vücut Yapıları

Kuyrukları yoktur; Bunun yerine, hareket için kullandıkları vücudun her tarafında bir yüzgeç vardır.

Mürekkepbalığı, Kafadanbacaklılar (Cephalopoda) sınıfının, Onkollular (Decapodiformes) grubundan denizlerde yaşayan bir yumuşakça. Hepsi ayrı eşeylidir. Solungaç solunumu yaparlar. Ağız bölgesinden çıkan 10 adet kolları vardır. İki kolu diğerlerinden daha uzundur. Dinlenme halinde içe çekilmiş olan bu kollarını avlarını yakalamak veya korunmak amacıyla ileri doğru fırlatırlar. Kollarının iç yüzeylerinde çok sayıda vantuz (emeç) bulunur. Vantuzların içleri dişli boynuzsu yapılarla bezenmiştir. Ilıman ve sıcak denizlerin kıyı sularında bol rastlanırlar. Boyları 17 cm ile 17 metre arasında değişen türleri vardır. Çoğu 50–60 cm arasındadır.

Mürekkepbalıkları olağanüstü bir beyin, heyecan hissi, hassas bir koku alma duyusu, oburluğa varan bir tat alma duyusu ve çok hassas gözlere sahiptir. İri gözlerinde 70 milyon görme hücresi vardır. Görüş alanları 360 dereceyi bulur. Arkalarını da rahatça görebilirler. Karanlık sularda koku alma duyusuyla avlarını tespit ederler.

Sırt derilerinin altında küçük boynuzsu bir kabuk bulunur. Gözenekli olan bu kabuğun içi hava ile doludur. Özgül ağırlığı sudan azdır. Bunun sayesinde suda alçalıp yükselirler. Ayrıca vücuda destek ve hafiflik sağlar. Kaslar için de önemli bir bağlanma alanıdır. Kan dolaşım sistemleri kapalıdır. Solungaçları manto boşluğundadır. Bütün gövdeleri tek bir yüzgeçle çevrilidir. Yüzgeçlerinin yardımıyla ağır ağır yüzer ve gövdelerini döndürebilirler. Etki ve tepki sistemiyle de hareket edebilirler. Bunun için, manto boşluğuna alınan suyu, ağzı öne doğru olan karın kısmındaki huniden dışarı doğru fışkırtırlar. Suyun huniden dışarı itilmesiyle meydana gelen tepkiyle, hızla ileri-geri kaçarlar. Su püskürttüklerinde 37 km hıza ulaşırlar.

Mürekkepbalığı saldırıya uğradığı zaman, mürekkep kesesinden suda dağılmayan ve ana hatlarıyla mürekkepbalığının vücut şeklini andıran koyu renkli bir sıvı püskürtür. Aynı zamanda mürekkepbalığının rengi açık bir hal alır. Böylece hayvanın püskürttüğü ve kendi şeklini alan mürekkep bulutu kendisinden daha fazla görünerek hasmını aldatır. O sırada da kendisi jet sistemiyle hızla oradan kaçar.

Mürekkepbalıkları bazen de suda hızla yayılan ve hiçbir şey görünemeyecek şekilde bir duman bulutu oluşturan bir çeşit mürekkep fışkırtırlar. Askeri tabirle, kendileriyle hasımları arasında bir sis perdesi oluştururlar. Saldırgan bu durumda hiçbir şey göremez. Aynı zamanda koku duyusunda da kısmi bir felç olur. Mürekkepbalığı bu kargaşada hızla oradan uzaklaşır. Mürekkep kesesi bazı türlerde, içleri ışık verici bakterilerle dolu keseciklerle beraber çalışır. Böyle olanlarında dışarı püskürtülen mürekkep bir ışık patlaması gibi olacağından hasmının gözü kamaşır. En büyük düşmanları kedibalığı, köpekbalığı, foklar ve balinalardır.

Cilt ve kamuflaj

Bu balıklara "bukalemun" adı verilir, çünkü ciltleri ortama göre hızla renk değiştirebilir.
Renk ve doku değişimi, potansiyel yırtıcılara karşı bir savunma mekanizmasıdır.
Mürekkepbalığının renk değiştirme kabiliyeti, geri çekilirken katlanacak pigment ve büyük bir zara sahip pigmentli kromatoforlara (kırmızı, sarı, kahverengi ve siyah) bağlı olarak ortaya çıkar.

Sinir sistemleri tarafından kontrol edilen ve kromotofor denen renk değiştirme hücreleriyle her ortama kamufle olurlar. İridosist (?) denen deri hücreler de ışığı yansıtarak renk değiştirmeye yardımcı olurlar. Pusuya yattıklarında kuma gömülerek kendilerini gizlerler.

Renkli Hücreler

Sarı kromozoforlar (ksantoforlar) - cildin yüzeyine en yakın bölgelerde
Kırmızı ve turuncu daha aşağıda (eritroforlar)
Kahverengi veya siyah - iridofor tabakasının hemen üstünde (melanoforlar)
Iridoforlar (kitin veya protein plakaları) - mavi ve yeşil ışığı yansıtırlar
Yukarıda bahsedilen hücreler mümkün olan her şekilde kombinasyon halinde kullanılabilir.
Mürekkepbalığı da kutuplaşmayı hissedecek diğer deniz canlılarına sinyaller göndermek için kullandığı ışığın kutuplaşmasını hissedebilir ve tepki gösterebilir.
Bu sefalopoda çevresini gözetler değerlendirir ve buna göre rengini değiştirir.
Aynı zamanda karanlık okyanuslarda ve tam karanlıkta ortamlarda da kamufle olabilirler.

Gözler

İri gözlerinde 70 milyon görme hücresi vardır. Görüş alanları 360 dereceyi bulur.
Optik sinirin konumu retinanın arkasında olduğu için mürekkepbalığının kör noktaları yoktur.
Mürekkepbalığı renk ışınları olsa da, karmaşık bir göz yapıları var.
Mürekkepbalığının gözbebeği 'W' şeklindedir.
Mürekkepbalıkları hafif polarizasyonu algılayabilir ve buna tepki gösterebilirler.
Bu sefalopoda objektifini yeniden şekillendiren memelilere oranla odaklamanın değişmesi için tüm merceklerin yerlerini değiştirir.

Sirkülasyon

Omurgalıların kanında bulunan hemoglobin yerine Hemosiyanin proteinini, demir yerine bakır bulundurduklarında kanları mavimsi yeşildir.
Mürekkepbalığının üç ayrı kalbi vardır: biri vücut için, diğer ikisi solungaca kan pompalamak içindir.
Bu yumuşakçanın vücudundaki kan, diğer hayvanlara kıyasla daha hızlı bir akıntıya sahiptir. Çünkü hemosiyanin daha az oksijen taşır.

Mürekkep ve Zehirlilik

Sanatçılar tarafından kullanılan orijinal sepya mürekkebi mürekkep balığından elde edilir, ancak son zamanlarda bu mürekkebin yerine sentetik bir mürekkep kullanılmaya başlanılmıştır.
Mürekkep, yırtıcıları şaşırtmak ve hızlı bir kaçış yapmak için bir savunma mekanizması olarak kullanılır.
Tüm mürekkepbalığının, tükürüklerinde bakteriler tarafından üretilen nörotoksinler vardır. Fakat bütün mürekkepbalıkları zehirli değildir.
Metasepia pfefferi'de bulunan, ayrıca gösterişli mürekkepbalığı olarak bilinen toksinler mavi halkalı ahtapotta bulunan toksinler kadar öldürücü görülmektedir.
Mürekkepbalığının zehirli eti olduğu bilinen mürekkep balığı türüdür.

Beslenme ve Yaşam Alanı

Yırtıcı hayvanlardır. Balık, karides, yengeç ve diğer yumuşakçalarla beslenirler. Bazen balık sürülerine dalar veya ufak mürekkepbalığı kolonilerini takip edip karınlarını doyururlar. Mürekkepbalığı, avına arkasından yaklaşıp omuriliğini ısırarak kopartır ve felç etmek suretiyle öldürür. Bazen her avdan sadece bir ısırık alıp dinlenmeye çekilir. Vantuzlu dokunaçlarıyla avlarını yakalar, kollarıyla da ağıza götürürler.
Bu molluska, sadece yumurtadan çıkmış küçük karidesleri, yengeçleri ve diğer balıkları yiyerek beslemekten hoşlanır.
Avlarını yakalamak için kamuflaj yeteneklerini kullanırlar.
Mürekkepbalığı daha çok sığ tropikal suları tercih eder.
Çoğunlukla Akdeniz, Baltık Denizi, Güney Afrika'nın sığ suları, Avustralya, Malezya, Filipinler ve İngiliz Kanalı'nda bulunurlar. Türkiye'de Akdeniz kıyılarında avlanırlar.

Yanlarından bir av geçtiği zaman, uzun iki dokunacını ileri fırlatarak vantuzlu uçlarıyla avını yakalar, diğer kollarıyla da ağızlarına götürürler. Ağızlarında papağan gagasına benzeyen güçlü öğütücüleriyle bir yengeç kabuğunu veya balık kafasını rahatça öğütürler. Büyük bir mürekkepbalığı, sert ve sağlam gagasıyla kalın çelik telleri bile ısırıp koparabilir. Tükürüğü bazı hayvanlar için öldürücü zehir tesiri yapar.

Çiftleşme

Çiftleşme mevsiminde, erkek mürekkep balıkları birbirlerine hakimiyet sağlamak için meydan okurlar.

Mürekkepbalıkları yumurta ile çoğalırlar. Üreme dönemlerinde vücutları zebra gibi koyu çizgilerle süslenir. Eşler birbirlerine sarılarak saatlerce suda sürüklenir. Yumurtaların döllenmesi dişinin manto boşluğunda olur. Döllenmiş kapsüllü yumurtalar, tek tek veya mukusla örtülü kümeler halinde dişi tarafından bir yere yapıştırılır. Yaz aylarında kıyılara kadar yaklaşıp, yumurtalarını taşların, yosunların arasına bırakırlar. Bunları, çıkardığı mürekkeple siyaha boyar ve kara üzüm salkımını andırır şekilde çoğunlukla bir araya getirirler. Bu yumurta topluluklarına deniz üzümü de denir. Gelişme metamorfozsuzdur. Yumurtadan çıkan 12 mm boyundaki yavrular ergine benzerler. Doğar doğmaz mürekkep salabilirler, kuma gömülüp avlanabilirler.

Bu balıklar çok hızlı büyür, dolayısıyla büyük olduklarında eş bulma imkânı daima daha yüksektir, çünkü onlar daha küçük olduklarında eş bulurlar.

Âlem:	Animalia
Şube:	Mollusca
Sınıf:	Cephalopoda
Takım:	Sepiida

Kaynak:

http://www.buzzle.com/articles/cuttlefish-facts.html

https://tr.wikipedia.org/wiki/M%C3%BCrekkep_bal%C4%B1%C4%9F%C4%B1

Çeviren ve Derleyen: Yavuz.AYDIN

#mürekkep #balığı #hakkında #inanılmaz #gerçekler