Pudu - Küçük Geyik Türleri
Pudular geyikgiller (Cervidae) familyasından Güney Amerika'ya özgü bir cins dir. Söz konusu cins, dünyanın en küçük geyikleri olup, bir tavşandan biraz daha büyüktür.
Bu cinsin iki alt türü bulunmaktadır.
Bunlar;
- Kuzey pudusu - Pudu mephistophiles bu tür dünyanın en küçük geyiği olarak bilinir, Kolombiya, Peru ve Ekvador'da, And Dağları'nda yayılış gösteriler
- Güney pudusu - Pudu puda , Şili pudusu olarak da bilinirler Anavatanı Patagonya'nın kuzey bölgesidir.
Pudular, geyikgiller familyasına ait olsa da, büyüklük bakımından kesinlikle geyikler kadar iri hayvanlar değildirler. Omuz yükseklikleri 25 - 43 cm kadar olup, vücut boyları 60 - 83 cmcivarındadır. Ağırlıkları ise 6 - 13 kilogram kadardır.
Bu geyiklerin bacakları kısa, vücut yapıları ise tıknaz ve küçüktür. Ağız ve burun görece küt ve sadece iki çatallanmayan şişten ibaret olan boynuzu çok kısadır. Boynuz o kadar kısadır ki başındaki tüylerden biraz daha yüksektir. Post rengi güney pudusunda kırmızı-kahve, kuzey pudusunda koyu-kahverengi olup, bunun dışında ikincisi hemen hemen siyah bir yüzle karakterize olmuştur. Genç güney puduları lekeliyken, kuzey pudusu yavruları tek renktir olarak karakterize edilir.
Bu iki tür, bir birinden çok daha farklı yaşam alanlarında bulunurlar. Kuzey pudusu rakımın 2000 ve 4000 metre aralığında yüksek dağlarda bulunur ve dağ ormanları ile meralar arasında değişimli olarak yaşar. Güney pudusu orman hayvanı olup, deniz seviyesi ile 1500 m aralığındaki rakımlarda görülürler.
İlk olarak güney pudusunun davranış biçimi gözlemlenmiştir. Bu hayvan geceleri faal gündüzleri ise gizli yaşayan bir türdür. Besin ve gıda olarak yaprak, kabuk, meyve, çiçek ve filizleri tercih eder. Küçük boyu itibarıyla sık çalılıklarda hareket edebilir, hatta eğik duran ağaç gövdelerine tırmanabilirler. Güney pudusu yalnız yaşayan bir hayvan olup, sadece çiftleşme zamanı eşleri ile birbirlerini bulurlar. Çoğu geyikte olduğu gibi sadece bir yavru dünyaya getirirler. Esaret altında pudular 20 yaşına kadar yaşayabilirler.
Yine renkleri ile ilgili olarak, genç güney pudularının lekeli olduğu söylenebilirken; kuzey pudularının yavruları ise tek bir renk olarak göze çarpmaktadır.
Avlanma ve yaşam alanlarının tahrip edilmesi sebebiyle her iki türün de sayıları gerilemiştir. Güney pudusu bugün, eskiden olan dağılım alanlarının güneyindeki bölgelerde sınırlıdır. Ancak mesela Chiloé Adası gibi bazı bölgelerde halen sık bulunur. IUCN Kırmızı Listesi'nde tehlikede olarak listelenmiştir . Kuzey pudusu ise düşük tehlikede gösterilir.
Her iki türünde soyunun tükenmesi söz konusu olup, soyu tehlike altında yer alan türler grubunda (IUCN Kırmızı Liste) değerlendirilmektedir.
Kaynaklar:
Ronald M. Nowak: Walker's Mammals of the World. The Johns Hopkins University Press, Baltimore 1999, ISBN 0-8018-5789-9.
https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Pudu&oldid=18404403
Memeli Hayvanlar
-
Koala - Phascolarctos cinereus
-
Habeş Yaban Tavşanı - Lepus habessinicus - Tavşan türleri
-
Mesocricetus brandti -Türk hamsteri, Avurtlak
-
Beyza Antilobu - Doğu Afrika Orkisi - Oryx beisa
-
Doğu Afrika Apoletli Meyve Yarasası - Epomophorus minimus
-
Oklu kirpi - Hystrix indica
-
Gelada - Theropithecus gelada
-
Sumaymunları - Myocastor coypus
-
Habeş Kurdu - Canis simensis
-
Çizgili sırtlan
-
Kolobus maymunu - Colobus guereza
-
Anadolu parsı - Anadolu panteri - Panthera Pardus Tulliana
-
Tragelaphus angasii (Nyala)
-
Toros Yersincabı - Spermophilus taurensis = S. torosensis
-
Litocranius walleri - Zürafa ceylanı