Sultansazlığı'nın hazin sonu....
Sene 1995 Temmuz ayı. Adana Milli Parklar ve Yaban Hayatı Başmühendisi olarak ilk kez Sultan sazlığına teknik ziyarette bulunmuştum.. Heyet olarak bize tahsis edilen kayıklara bindirerek Sultan sazlığında incelemelerde bulunmuştuk. 5-6 yıl bu teknik gezilere devam etmiştik.
Sultan Sazlığı, İç Anadolu step ekosistemi içerisinde kapalı bir havzada yer alan hem ulusal hem de uluslar arası öneme sahip bir Sulak Alan’dı. Sultan Sazlığı’ndaki sulak alan ekosisteminin nadir olarak bir arada bulunan tatlı ve tuzlu su ekosistemini bünyesinde barındırması ise bu alanın ekolojik önemini daha da artırmaktaydı. Tatlı ve tuzlu su ekosisteminin etrafında ise tuzcul çayır ve meralar hakimdi.
Birden fazla ekosistemin ve çeşitli habitatların bir arada bulunması bu alandaki biyolojik çeşitliliğin zenginleşmesindeki en önemli faktörlerden birisini oluşturmaktaydı. Bu durum, fauna zenginliği içerisinde kuş türlerine üreme, konaklama ve beslenme imkanı sunmaktaydı.
Sultan Sazlığı’ndaki ekosistem özelliklerinin ideale yakın olduğu dönemlerde, Sultan Sazlığı ve çevresinde 600.000 su kuşunun konakladığı tahmin edilmektedir. Sultan Sazlığı’nda şimdiye kadar yapılan kuş sayım sonuçlarına göre 301 kuş türü tespit edilmiştir.
Küçük karabatak, alaca balıkçıl, çeltikçi, kaşıkçı, boz ördek, yaz öredği, Macar ördeği, pasbaş patka, dikkuyruk, turna, kılıçgaga, bataklık kırlangıcı, akça cılıbıt, büyük cılıbıt, mahmuzlu kızkuşu, gülen sumru, küçük sumru ve bıyıklı sumru alanda üreyen önemli türler arasında sayılabilirdi.
Birden fazla ekosistemin ve çeşitli habitatların bir arada bulunması bu alandaki biyolojik çeşitliliğin zenginleşmesindeki en önemli faktörlerden birisini oluşturmaktaydı. Bu durum, fauna zenginliği içerisinde kuş türlerine üreme, konaklama ve beslenme imkanı sunmaktaydı.
Sultan Sazlığı’ndaki ekosistem özelliklerinin ideale yakın olduğu dönemlerde, Sultan Sazlığı ve çevresinde 600.000 su kuşunun konakladığı tahmin edilmektedir. Sultan Sazlığı’nda şimdiye kadar yapılan kuş sayım sonuçlarına göre 301 kuş türü tespit edilmiştir.
Küçük karabatak, alaca balıkçıl, çeltikçi, kaşıkçı, boz ördek, yaz öredği, Macar ördeği, pasbaş patka, dikkuyruk, turna, kılıçgaga, bataklık kırlangıcı, akça cılıbıt, büyük cılıbıt, mahmuzlu kızkuşu, gülen sumru, küçük sumru ve bıyıklı sumru alanda üreyen önemli türler arasında sayılabilirdi.
Kayseri İli’nin Develi, Yahyalı ve Yeşilhisar ilçelerinin sınırları içerisinde, üç önemli turizm merkezinin ortasında yer almaktadır. Daha önce tabiatı koruma alanı iken 2006 yılında milli parka dönüştürülmüştür.
Ancak Kayseri’deki Türkiye’nin en önemli kuş cenneti Sultan Sazlığı yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalmaktan çok öte artık çölleşmiş bir halde.
Sultan Sazlığını Yahyalı, Dereli, Ağcaşar ve Yeşilhisar dereleri, Soysallı, Çayırözü ve Yerköy pınarları ve yeraltı suyuyla beslenmektedir. Sazlığı besleyen akarsuların önüne yapılan Ağcaşar ve Kovalı Barajları Sazlık için sonun başlangıcı oldu.Buna yanlış ürün deseni yanlış sulama teknikleri de eklenerek Sultan Sazlığının hazin sonunu meydana geldi.
Bundan sonra asıl bekleyen tehlike binlerce yıldan bu yana Karbon absorbe eden Sultan Sazlığı'da Turba, çürüyen ve çürümüş otların, sedimanların ve binlerce yıldır biriken diğer bitki maddelerinin yanarak yok olmasıdır.
Sultan Sazlığı iklim değişikliğinin önlenmesi açısından kritik öneme sahip idi. Zira bünyesinde bulunan turbalıklar da milyarlarca ton karbonu tutuyordu.
Sultan Sazlığını yüzlerce nadir kuş türüne ve su yaşamına ev sahipliği yapan hayatı bir sulak alan ekosisteminden çöle götüren sebeplerin araştırılarak bundan sonra diğer sulak ekosistemlerde de yaşanmaması için gerekli tedbirlerin acilen alınması gerekiyor.
Ancak Kayseri’deki Türkiye’nin en önemli kuş cenneti Sultan Sazlığı yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalmaktan çok öte artık çölleşmiş bir halde.
Sultan Sazlığını Yahyalı, Dereli, Ağcaşar ve Yeşilhisar dereleri, Soysallı, Çayırözü ve Yerköy pınarları ve yeraltı suyuyla beslenmektedir. Sazlığı besleyen akarsuların önüne yapılan Ağcaşar ve Kovalı Barajları Sazlık için sonun başlangıcı oldu.Buna yanlış ürün deseni yanlış sulama teknikleri de eklenerek Sultan Sazlığının hazin sonunu meydana geldi.
Bundan sonra asıl bekleyen tehlike binlerce yıldan bu yana Karbon absorbe eden Sultan Sazlığı'da Turba, çürüyen ve çürümüş otların, sedimanların ve binlerce yıldır biriken diğer bitki maddelerinin yanarak yok olmasıdır.
Sultan Sazlığı iklim değişikliğinin önlenmesi açısından kritik öneme sahip idi. Zira bünyesinde bulunan turbalıklar da milyarlarca ton karbonu tutuyordu.
Sultan Sazlığını yüzlerce nadir kuş türüne ve su yaşamına ev sahipliği yapan hayatı bir sulak alan ekosisteminden çöle götüren sebeplerin araştırılarak bundan sonra diğer sulak ekosistemlerde de yaşanmaması için gerekli tedbirlerin acilen alınması gerekiyor.
Ayhan Küyük
Orman Yüksek Mühendisi
Ekoloji Haberleri
-
Artan sıcaklıklar Arnavutluk'taki göçmen kuş yaşam alanlarını olumsuz etkiliyor
-
Araştırmacılar yeşil algler ve bakterilerin birlikte iklimin korunmasına katkıda bulunduğunu ortaya koyuyor.
-
Araştırmacılar mısırın topraktaki arsenik toksisitesini azalttığını keşfetti
-
Hindistan kaplanları iklim ve insan baskısı arttıkça yükseklere tırmanıyor
-
2100 yılı için sığ kıyı ekosistemlerinin kaderini tahmin etmek
-
Ülkeler mercanlara yardım için 12 milyar dolar toplama sözü verdi
-
Dünyadaki biyolojik çeşitliliğin üçte ikisi toprakta yaşıyor
-
Derin denizlerin eşsiz güzellikleri "Mercan Resifleri"
-
Canlıların korunma statüleri,
-
Çevreye Etkin Bir Yaklaşım: Kişisel Karbon Ayak İzi Hesaplama ve Azaltma Stratejileri
-
Deterjanların Çevre Üzerindeki Etkileri ve Sürdürülebilir Yaklaşımlar
-
İnsan Türlerinin Melezleşmesi, İklimle Yakından İlişkiliydi
-
Yağmur yağacağını koklayabiliyor musun?
-
İklim değişikliği çocuk sağlığını riske atıyor
-
Kaplumbağa Fosili, 150 Milyon Yıl Önceki Habitatı Aydınlatıyor