Venüs bitkisi -Dionaea muscipula

Bitki kurbanları olan böcekleri cezbetmek için kullandığı tatlı nektarlardan dolayı adını Roma aşk tanrıçası Venüs’den almaktadır.

Venüs bitkisinin yaşadığı bölgelerdeki toprak azot, vitamin ve mineraller konusunda yetersiz olacak şekilde gelişmiştir. Bu yüzden venüs bitkisi azotu ve minarelleri karşılayabilmesi için sinek ve böcek gibi hayvanları avlar.

Kapanlar, aslında bitkinin yapraklarıdır.

Üzerlerine konan sinekleri, arıları ya da üzerinde yürüyen karıncaları özel sindirici sıvı salgılayarak öldürür ve beş ila on iki gün arasında sindirir. Bundan dolayı etçil bir bitki olarak bilinir.

Sinekkapan bitkisi nemli, kumlu ve turba topraklarda yaşayabilmektedir. Sadece Kuzey ve Güney Carolina kıyı bataklıklarına özgü bir bitkidir. Bu topraklar azot ve fosfor bakımından fakirdir, bu nedenle bitki fotosentezini böceklerden gelen besinlerle desteklemektedir. Ancak, ama bu kesin bir olgu değildir. Kuzey ve Güney Carolina ılıman kışlar geçirir, bu nedenle bitki soğuğa dayanıklıdır.

Sinekkapanın rozet biçiminde yayılmış dört ile sekiz yaprağı ve şemsiyemsi beyaz çiçeklerle son bulan bir sapı bulunur. Her yaprağın ayası uca doğru ip gibi uzar. Bunun iki yanında bir menteşenin iki kanadı gibi bakışımlı ve yassı iki lop yer alır. Lopların kenarları kıllarla çevrilidir. Üst yüzlerinin ortasına doğru en küçük temasa bile duyarlı, üç sert kıl vardır. Bir böcek bu kıllardan birine bir kez dokunursa kapan kapanmaz. Bir kıla dokunduktan sonra başka bir kıla veya yirmi saniye içinde tekrar aynı kıla dokunursa kapan menteşemsi iki kanadı harekete geçerek üst üste gelir ve kenardaki kıllar birbirine girerek hayvanı içeriye hapseder.

Bitkinin avı yeterince büyükse, bitki avını yakalamak ve sindirmek için tamamen kapanır. Sindirimde hidrolaz enzimleri tuzağa salınır, besinler yaprağın iç yüzeyinden emilir ve 5-12 gün gibi bir süre sonra yakalanan böcekten arta kalan kitin tabakayı serbest bırakmak için yeniden açılır. Yanlışlıkla kapanan kapanlar yaklaşık yarım saat içerisinde yeniden açılır.

Türün doğal yaşam alanındaki bitki nüfusu hızla azalmaktadır. Bu yüzden IUCN (Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği), sinekkapan bitkisinin koruma durumunu “savunmasız” olarak nitelendirmektedir.2014 Kayıtlarına göre bitkinin doğal populasyonda azalma olduğu ve tahmini 33.000 birey kadar bitki kaldığı bildirilmiştir. Bu bitkinin azalmasındaki etkenler arasında arasında kaçak avlanma, yangınlar ve habitat kaybı gibi etkenler yer almaktadır.

Video BBC

Kaynaklar

- Raven, Peter H.; Evert, Ray Franklin; Eichhorn, Susan E. (2005). Biology of Plants (İngilizce) (7. bas.). W.H. Freeman and Company. ISBN 0-7167-1007-2.

- Jang, Gi-Won; Kim, Kwang-Soo; Park, Ro-Dong (2003). “Micropropagation of Venus fly trap by shoot culture”. Plant Cell, Tissue and Organ Culture. 72 (1): 95–98. doi:10.1023/A:1021203811457

- Helmenstine, Anne Marie, Ph.D. “Venus Flytrap Facts.” ThoughtCo, Feb. 11, 2020, thoughtco.com/venus-flytrap-facts-4628145.

- D’Amato, Peter (1998). The Savage Garden: Cultivating Carnivorous Plants. Berkeley, California: Ten Speed Press. ISBN 978-0-89815-915-8.

- Hsu YL, Cho CY, Kuo PL, Huang YT, Lin CC (Aug 2006). “Plumbagin (5-Hydroxy-2-methyl-1,4-naphthoquinone) Induces Apoptosis and Cell Cycle Arrest in A549 Cells through p53 Accumulation via c-Jun NH2-Terminal Kinase-Mediated Phosphorylation at Serine 15 in Vitro and in Vivo”. J Pharmacol Exp Ther. 318 (2): 484–94. doi:10.1124/jpet.105.098863

- Schnell, D.; Catling, P.; Folkerts, G.; Frost, C.; Gardner, R.; et al. (2000). “Dionaea muscipula“. The IUCN Red List of Threatened Species. 2000: e.T39636A10253384. doi:10.2305/IUCN.UK.2000.RLTS.T39636A10253384.en

- Leege, Lissa (2002) “How Does the Venus Flytrap Digest Flies?” Scientific American.

#sinek # kapan # etcil # bitki # Venüs bitkisi # turba # azotlu toprak