ARITMA TESİSLERİ VE PROTOZOA
Çalışma metodları birbirinden farklı olsa da arıtma tesislerinin tamamı çeşitli protozoon gruplarını barındırır (Çizelge 1). Biyolojik unsurlar organik madde üzerinden beslenerek organik maddenin topaklaşmasını ve çökmesini sağlarlar. Bakteri bu maddelerin sıvı fazdan uzaklaştırılmasında rol alan en etkin organizma grubunu oluştur. Protozoonlar, atık su arıtma sistemlerinde biyolojik parçalanmadan sorumlu bakteriler üzerinden beslendiklerinden dolayı, önceleri sistem için zararlı organizmalar oldukları düşünülmekteydi. Fakat daha sonraları yapılan çalışmalar protozoal predasyonun bakteriyel aktiviteyi teşvik ettiği ve dolayısıyla mikrobiyal parçalanma hızını artırdığı sonucunu ortaya çıkarmıştır. Günümüzde aktif çamur sistemlerinde, protozoonların çıkış suyu kalitesi üzerinde hayati öneme sahip organizmalar oldukları bütün otoriteler tarafından kabul edilen bir gerçektir [5, 12, 24].
Aktif çamur sistemi ile çalışan arıtma tesislerinde protozoonların rolünü belirlemek amacıyla çeşitli çalışmalar yürütülmüştür [5, 32, 33]. Bu çalışmalarda laboratuvar koşullarında geliştirilen arıtma modelleri protozoonlu ve protozoonsuz olarak çalıştırılmış, çıkış suları analiz edilmiştir. Protozoonsuz olarak çalışan arıtma modellerinin tamamında düşük kaliteli, protozoonlu çalışanların ise daha yüksek kaliteli çıkış suları ürettikleri görülmüştür (Şekil 7). Daha sonra protozoonsuz çalışan ünitelere aktif çamur protozoonları aşılandığında çıkış suyu kalitesinde önemli iyileşmelerin olduğu gösterilmiştir.
Şekil 7. Protozoonlu ve protozoonsuz çalışan aktif çamur arıtma modellerinin çıkış suyu parametrelerinin karşılaştırılması (Curds, 1992’den).
Protzoonların bakteri predasyonu, mikrobiyal aktiviteyi uyardığı gibi aşırı bakteriyel üremeyi kontrol ederek, çıkış suyundaki bakteri süsbansiyonunun azaltılması açısından da önem arz ederler. Protozoonlar genel olarak bakterileri besin olarak kullanmakla birlikte bazı türleri ortamda bulunan çözünmüş ve partiküler organik maddeleri de tüketerek arıtım sürecine doğrudan katılırlar. Ayrıca kesin veriler olmamakla birlikte, protozoonların sil ve kamçı hareketleri mikrosirkülasyon sağlayarak bakterilerin organik maddeyi kullanmalarına katkıda bulunduklarına dair görüşler de mevcuttur
KAYNAKLAR
[1] Corliss, JO. 2000. Biodiversity, Classification, and Numbers of Species of Protists. In: Nature and Human Society: The Quest Sustainable World (ed. PH. Raven, T. Williams ), pp.130-155, National Academy Press, Washington DC.
[2] Foissner W, 1999. Soil Protozoa as Bioindikators: Pros and Cons, Methods, Diversity, Representattive Examples. Agriculture, Ecosystems and Environment, 74:95-112.
[3] Fenchel T, 1987. Ecology of Protozoa. Science Tech. Inc., Wisconsin, U.S.A.
[4] Anderson OR, 1988. Comparative Protozoology-Ecology, Physiology, Life History. Springer-Verlag, New York Inc.
[5] Curds CR, 1992. Protozoa in the Water Industry. Cambridge University Pres, U.K.
[6] Sudo R, 1984. Role and Function of Protozoa in the Biological Threatment of Polluted Waters. Advances in Biochemical Enginering/Biotechnology, 29:117-141.
[7] Augustin H, Foissner W, 1992. Morphologie und Ökologie einiger Ciliaten (Protozoa: Ciliophora) aus dem Belebtschlamm. Arch. Protistenkd., 141:243-283.
[8] Foissner W, Berger H, 1996. A User-Friendly Guide to the Ciliates (Protozoa, Ciliophora) Commonly Used by Hydrobiologists as Bioindicators in Rivers, Lakes and Waste Waters, with Notes on their Ecology. Freshwater Biology, 35:375-482.
[9] Şenler NG, Bıyık H, Yıldız, İ. 1999. A Study of the Relationships Between Microfauna and Water Quality in Biological Sewage-Treatment Plant of Yüzüncü Yıl University in Van. Bio-Science Research Bulletin, 15:37-47.
[10] Campell NA, Reece JB, Urry LA, Cain ML, Minorsky PV, Wasserman SA, Jackson RB, 2008. Biology. Pearson Education Inc., 8. Edition, San Francisco.
[11] Atatür KA, Budak A, Göçmen B, 2003. Omurgasızlar Biyolojisi. Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Kitaplar Serisi, N0: 187, İzmir.
[12] Sleigh MA, 1989. Protozoa and Other Protists. Edward Arnold, New York, 342p.
[13] Demirsoy A, Türkan İ, Gündüz E, 2004. Genel Biyoloji (Keton WT, Gould JL, Gould CG.’den çeviri). Palme Yayıncılık, Sıhhiye, Ankara.
[14] Corliss JO, 1994. An Interim Utilitarian (“User-Friendly”) Hierarchial Classification and Characterization of the Protists. Acta Protozool. 33:1-51.
[15] Lynn DH, Small EB, 2002. The Illustrated Guide to the Protozoa (ed. Lee JJ, Leedale GF, Bradbury P), 2. Edition. Allen Pres, Lawrence, Kansas.
[16] Cavalier-Smith T, 2003. Protist Phylogeny and the High-Level Classification of Protozoa. Europ. J. Protistol., 39:338-348.
[17] Finlay BJ, Esteban GF, 1998. Freshwater Protozoa: Biodiversity and Ecological Function. Biodiversity and Conservation, 7:1163-1186.
[18] Fenchel T, Esteban F, Finlay BJ, 1997. Local Versus Global Diversity of Microorganisms: Cryptic Diversity of Ciliated Protozoa. Oikos, 80:220-225.
[19] Finlay BJ, 1998. Global Diversity of Protozoa and Other Small Species. Int. J. Parasitol., 28:29-48.
[20] Finlay BJ, 2002. Global Dispersal of Free-Living Microbial Eukaryote Species. Science, 296:1061-1063.
[21] Finlay BJ, Fenchel T, 2004. Cosmopolitan Metapopulations of Free-Living Microbial Eukaryotes. Protist, 155:237-244.
[22] Foissner W, 1999. Protist Diversity: Estimates of the Near-Imponderable. Protist, 150:363-368.
[23] Foissner W, 1997. Global Soil Ciliate (Protozoa, Ciliophora) Diversity: A Probability-Based Approach Using Large Sample Collections From Africa, Australia and Antartica. Biodiversity and Conservation, 6:1627-1638.
[24] Laybourn-Parry J, 1994. A Functional Biology of Free-Living Protozoa. London & Sydne,. UK, 218p.
[25] Porter KG, Sherr EB, Pace M, Sanders MW, 1985. Protozoa in Planktonic Food Webs. J. Protozool., 32:409-415.
[26] Pratt JR, Lang BZ, Kaesler RL, Cairns J, 1986. Effect of Seasonal Changes on Protozoans Inhabiting Artificial Substrates in a Small Pond. Arch. Protistenkd., 131:45-57.
[27] Sherr EB, Sherr BF, 2002. Significance of Predation by Protists in Aquatic Microbial Food Webs. Antonie van Leeuwenhoek, 81: 293-308.
[28] Patterson DJ, Hedley, S, 1992. Free Living Freshwater Protozoa. Wolfe Publishing Ltd., England.
[29] Urawa S, Awakura T, 1994. Protozoa Diseases of Freshwater Fishes in Hokkaido. Sci. Rep., Hokkaido Fish Hatchery, 48:47-58.
[30] Göçmen B. 2002. Genel Parazitoloji. Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Kitaplar Serisi, No: 168, Ege Üniversitesi Basımevi, Bornova-İzmir.
[31] Kim J-H, Hayward CJ, Joh S-J, Heo, G-J, 2002. Parasitic Infections in Live Tropical Fishes İmported to Korea. Diseases of Aquatic Organisms, 52:169-173.
[33] Curds, CR, 1973. The Role of Protozoa in the Activated – Sludge Process, Amer. Zool., 13: 161-169.
[34] Madoni, P., Davoli, D., Chierici, E. 1993. Comparative Analysis of the Activated Sludge Microfauna in Several Sewage Treatment Works, Wat. Res., 27(9): 1485-1491.
Naciye Gülkız ŞENLER
İsmail YILDIZ
Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, 65080, Van, TÜRKİYE
Limnoloji
-
Orjinlerine göre göller
-
Tektonik Göller
-
Karstik Göller ve Türkiye'deki Karstik Göller
-
Volkanik Göller
-
Set Gölleri
-
Buzul Gölleri
-
YAPAY GÖLLER
-
Paleolimnoloji Nedir
-
Su Ekosistemleri
-
Ekosistemlerin Belirgin Özelikleri
-
Ekosistemlerin Evrimi
-
Ekosistem Çeşitleri
-
DENİZ EKOSİSTEMİ
-
DENİZ EKOSİSTEMLERİNİN KONTROLÜ
-
Akarsu Ekosistemi