ÜRETİLEN GDO’LAR
Ø Zararlılara dayanıklı mısır, pamuk, patates vb. bitkisel ürünler,
Ø Yabani ot ilaçlarına dayanıklı soya, pamuk, mısır, kolza, çeltik vb. bitkisel ürünler,
Ø Viral bitki hastalıklarına dayanıklı patates, çeltik, mısır vb. bitkisel ürünler,
Ø Bitkisel yağ kalitesinin artırılmış ayçiçeği, soya, yerfıstığı vb. bitkisel ürünler,
Ø Beta karoten A vitamininin öncül maddesidir. (Provitamin) Karaciğerde depolanır ve ihtiyaç duyulduğu zaman A vitaminine dönüşür.
Ø Olgunlaşmanın geciktirilmiş ve raf ömrünün uzatılmış domates, çilek vb. bitkisel ürünler (Gaskell, 1999, s.387),
Ø Aroması artırılmış domatesler,
Ø İnsan ve hayvana yönelik ilaç, hormon ve aşı (örneğin; kolera aşılarında) gibi maddelerin üretiminde kullanılan patatesler,
Ø Daneleri parlak sarı-yeşil renkte olan ve “altın pirinç” adı verilen, Beta karoten (provitamin A) üreten gen aktarılmış pirinçler,
Ø Sütünde bol miktarda faktör-9(insanlarda eksikliğinde hemofiliye neden olan kan pıhtılaştırıcı) üreten, insan geni aktarılmış kuzular,
Ø Kan pıhtılaşmasını kontrol altında tutan AT-III(antitrombin III) eksikliği, yetişkinliğin erken dönemlerinde tromboembolik sorunlara neden olabilir. Böyle hastalarda terapötik AT-III sağlanması pıhtılaşma riskini azaltabilir. Bu proteini kodlayan gen aktarılmış çiftlik hayvanları,
Ø Büyüme hormonu üretimini teşvik eden gen aktarılmış inekler,
Ø Düşük kolesterollü yumurta üreten kümes hayvanları,
Ø Tehlikeli maddeleri, zararsız (su ve karbondioksit) veya daha az zararlı maddelere parçalamak için mikroorganizmaların kullanıldığı uzun süreçli arıtım prosesleri biyoremedi-asyon olarak bilinmektedir.
Ø Soğuk koşullara dayanıklılık artışı sağlayan genler aktarılmış sazan, kedi balığı, somon, kiremit balığı,
Ø Enzim ve gıda katkı maddesi olarak amino asit elde etmek için kullanılan ekmek, bira, peynir, bağcılık ürünleri vb. çeşitli üretimlerde mikroorganizmalar (bakteriler, mayalar ve küfler),
Ø Biyolojik temizleme (biyoremediasyon) ve koruma çalışmalarında, bitkilere gen aktarımıyla konukçu hücreye girerek yolunu kendisi bulan ve genleri ona aktaran genetiği değiştirilmiş virus ve bakteriler GDO’lardan bazılarıdır.
Ø Avusturalya’daki Bresatec domuzları; GM domuzu, diyetine çinko ilave edilerek sitümüle edilen büyüme hormonu geni için transgeniktir. Bu yolla hayvanın yemden yararlanma kabiliyeti ve et verimi artırılmıştır. Bresatec Şirketi GM olarak ürettikleri domuzun normal olarak yetiştirilmiş domuzdan biyokimyasal parametreler açısından hiçbir farkının olmadığını analizler dahilinde bildirmelerine karşın, Avustralya otoriterleri bu hayvanların bir proses altına alınamayacağını, neden olarak da kendi yasal düzenlemelerinin dışında olduklarını bildirmişlerdir (Gücükoğlu ve Küplülü, 1999, s.10).
Ø ABD’deki AquAdvantage somon balıkları; AquAdvantage somon balığı okyanus yayın balığının antifreeze protein geninin aktarılması ile transgeniktir. Bu gen, balığın karaciğerini 1 yıl süreyle etkileyerek büyüme hormonunun salınmasını sağlamaktadır. GM somon balığı ile normal somon balığının tüketime sunulan canlı ağırlığı 3 kg dır. Ancak bu ağırlığa GM somonu diğerine göre 4-6 kat daha az zamanda ulaşmakta ve üretici için zamandan ve yemden tasarruf sağlamaktadır. AquAdvantage somon balığı için gıda güvenliği kapsamında birtakım konular incelenmiştir. Bunlar:
· Söz konusu gen düzeylerinin belirlenmesi
· Steroid hormon ve peptit serum düzeyinin belirlenmesi
· GM Somon balığındaki büyüme hormonunun insanlardaki biyoyararlılığı
· GM somon ve normal somon arasında bileşenlerin karşılaştırılması
· GM somon ve normal somon arasında potansiyel allerjenitenin karşılaştırılması
Gıda güvenliği kapsamında incelenen ve risk oluşturabilecek herhangi bir bulguya rastlanmadığı ancak GM somon balıklarında normal somon balığına oranla daha düşük düzeyde kuru madde, protein, yağ, kül içerdiği bildirilmiştir (Gücükoğlu ve Küplülü, 1999, s.10).
Ø İnsan sütüne benzer inek sütü yapılmıştır.
Ø Zararlı böceklere karşı kendi zehrini üreten mısır çeşitleri üretilmiştir. Bacillus thuringiensis’den alınan bir genle bu böcekler için zehirli olan ancak başka canlılara zarar vermeyen madde üretimi sağlanıyor.
Genetik
-
İnsanlarda Kaç Kromozom Vardır?
-
Sık görülen mikrodelesyon sendromları nelerdir?
-
Bilim insanları kromozomları nasıl inceler?
-
Arkea'da Kromozomlar ve DNA Replikasyonu
-
DNA Onarım Mekanizmaları Nelerdir?
-
DNA hasarına neden olan etkenler nelerdir?
-
XYY Süper Erkek Sendromu - JACOB’S, Sendromu
-
Bitki doku kültürü çalışmaları ile haploid bitkiler elde edilebilir
-
Gram pozitif bakterilerden genomik DNA izolasyon protokolü
-
E. coli bakterisinden genomik DNA izolasyon protokolü
-
DNA’nın Keşfi
-
İnsan Genom Projesi Nedir ? Amaçları Nelerdir ?
-
Genomik mikrodizilimlerle ikilenme teşhisi yöntemi
-
Gen duplikasyonu ve amplifikasyonu nedir?
-
DNA ile RNA Arasndaki Farklar ve Benzerlikler Nelerdir