Biyologlar - Biyolojiye Gerçekçi Yaklaşım

Elektrokardiyogram ve Kalp Sesleri

---

Kalbimiz, kanı tüm vucutta ve akciğerlerde dolaştıran çift taraflı bir pompadır. Kan, kalbe atriyum denen odalardan düşük basınçla girerken, ventriküllerden daha büyük bir basınçla ayrılır. Bu yüksek arter basıncı, kanın dolaşım sisteminde hareket etmesi için gereken gücü sağlar. Şekil 1'de insan kalbi ve dolaşım sisteminin şematik bir şekli görülmektedir. Temel olarak, vücuttan kalbe dönen kan kalbin sağ yanına ulaşır ve buradan akciğerlere pompalanır. Burada, oksijen kana alınırken karbondioksit solunum havasına verilir. Bu oksijenlenmiş kan daha sonra kalbin sol tarafına gelir. Buradan da yine tüm vücuda pompalanarak dağıtılır.

Kalbin Elektriksel Faaliyetleri

Kalp kasılmaları, sinir sisteminden gelen sinyallere bağlı değildir. Bununla beraber, parasempatik (vagus) ve sempatik sinirlerle gelen sinyaller, temel kalp ritmini ihtiyaca göre düzenler. Yani, merkezi sinir sistemi de bu ritmi etkileyebilmektedir. Bunun en en iyi bilinen örneği, solunum aktivitesinin kalp ritmini etkilediği (nefes alırken kalbimizin hızlanmasına, verirken de yavaşlamasına neden olan) "sinüs aritmisi" denen durumdur.

Sinoatrial (SA) düğüm denen bir grup özelleşemiş kalp kası hücresi, kalbin ritim yapıcı odağını oluşturur (Şekil 2). Bu hücrelerin ritmik bir şekilde ürettikleri aksiyon potansiyelleri atriyum duvalarını oluşturan kalp kası hücreleri boyunca yayılırlar. Sonuçta kas hücrelerinde meydana gelen kasılma, kanı atriyumlardan ventriküllere doğru iter. Atriyum ve ventriküller arasındaki tek elektriksel iletişim, atriyoventriküler (AV) düğüm denen özel bir bölge aracılığıyla sağlanır. Aksiyon potansiyelleri yavaşça bu AV düğüm üzerinden geçerken, ventriküllerin kasılmadan önce kanla dolması için gereken süre de sağlanmış olur. Buradan geçen aksiyon potansiyelleri daha sonra hızlı bir şekilde AV demet ve Purkinje lifleri üzerinden geçerek bütün ventrkül kaslarını uyarırlar ve ventriküllerin kasılması sağlanır.

Kalp döngüsü, atriyum ve ventriküllerin sıralı kasılmalarından meydana gelir.

Kalpteki farklı miyokard (kalp kası) hücrelerinin elektriksel faaliyetleri toplam olarak, vücut sıvıları boyunca yayılan elektrik akımları meydana getirir. Bu akımlar, deri üzerine yerleştirilen kayıt elektrotları ile algılanabilecek kadar büyük akımlardı.

---