Bilim ve Botanik Literatürlerine "Anatolia" Adı Verilen Yeni Bir...

Bilim ve Botanik Literatürlerine "Anatolia" Adı Verilen Yeni Bir Alt Cins Eklendi

Çok sayıda yeni bitki türü keşfiyle son yıllarda ismini oldukça sık duyuran Arş. Gör. Mehmet Fırat geçtiğimiz günlerde yeni bir başarıya imza attı.

Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerimize ait çeşitli illerimizde çalışmalarını sürdüren Van Yüzüncü Yıl Universitesi'nden değerli meslektaşımız Araştırma Görevlisi Mehmet Fırat, yeni çalışması ile dünya literatürüne Gundelia cinsinin alt cinsi olan "Anatolia" Anadoluyu bilim literatürlerine kazandırdı.

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesinde Araştırma Görevlisi olarak çalışmalarını sürdüren Mehmet Fırat, 2014 yılından bu yana gen merkezi Türkiye olan Gundelia cinsi üzerinden çalışmalarını sürdürmektedir.

Bu cins üzerinde yaptığı çalışmalar kapsamıda sekiz ayrı ülke ve Türkiye’den toplam 1600 bitki örneği topladı.

Gundelia cinsine ait şu ana kadar 9 tür keşfederek bilim dünyasına kazandıran Arş. Gör. M. Fırat, bu çalışmasında Gundelia cinsinin alt cinsi olan "Anatolia" Anadoluyu bilim ve botanik literatürlerine kazandırdı.

Fotoğraf: Arş. Gör. Mehmet Fırat

Araştırmacı bitki üzerinde yaptığı moleküller analizler, kromozom, polen ve morfoloji çalışmaları sonucunda bu türün diğer türlerden farklı olduğunu ve Gundelia cinsinin alt cinslere ayrılması gerektiğini ortaya koymuştur.

Gundelia cinsini iki alt cinse ayıran Arş. Gör. Mehmet Fırat, yeni alt cinse "Anatolia" Anadolu adını verdi. Bu çalışmaya ait bilimsel makale ‘Acta Biologica Turcica’ adlı uluslararası Türk biyoloji bilim dergisinde yayımlanmıştır.

Fotoğraf: Arş. Gör. Mehmet Fırat

Gundelia Anatolica adlı türün yaklaşık 14 milyon 200 bin yıl öncesine dayanan dünyanın en yaşlı Gundelia cinsinin Kenger türü olduğunu dile getiren Fırat, “Bunlar üzerinde yaptığımız moleküller analizler, kromozom, polen ve morfoloji çalışmalarında şunu gördük, Gundelia cinsinin alt cinslere ayrılması gerekmektedir. Bu türün cinsleri ilk defa 1586 yılında toplanmış, 1753 yılında Carl Linnaeus tarafından yeni bir cins olarak literatürlere geçirilmiştir. Zaman zaman alttür ve varyetelere ayrılmasına rağmen geneli sinonim yapılmıştır. Bu çalışma ile Gundelia cinsini iki alt cinse ayırdım. Bu iki yeni alt cinsi yeniden adlandırmamız gerekiyordu. Bu alt cinslerden birine cinsin devamı olan Gundelia Subgenus (alt cins) Gundelia, yeni alt cins ise "Anatolia" Anadolu adını verdik. Yani artık dünyada Subgenus ve Anatolia diye alt cins bulunmaktadır.

Fotoğraf: Arş. Gör. Mehmet Fırat

Çok sayıda yeni bitki türü keşfiyle son yıllarda ismini oldukça sık duyuran Araş. Gör. Mehmet Fırat geçtiğimiz yıllarda;

Hakkâri ilinin Şemdinli ve Çukurca ilçe sınırları içerisinde Scilla (Sümbülcük) cinsinden bir bitki türünü literatürlere kazandırmış, Teşhis edilen bitkiye ‘Scilla hakkariensis’ adını veren Araş. Gör. Mehmet Fırat, yeni türü ile ilgili çalışmasını Doç. Dr. Hasan Yıldırım hocamız ile birlikte "Adansonia" adlı uluslararası bilimsel botanik dergisinde yayınlamıştı. Yine Bitlis'in Hizan ilçesinde yer alan İhtiyarşahap (Kavuşşahap) Dağlarında 2015-2018 yılları arasında floristik arazi çalışmaları esnasında, Maydanozgiller ailesinden Rhabdosciadium cinsine ait ilginç bir bitki türüne "Rhabdosciadium hizanense" rastlamış. Yeni türe ait örnekleri toplayan ve daha sonra üzerinde detaylı incelemeler yapan Arş. Gör. Mehmet Fırat, 2018 yılında MKÜ Öğretim Üyesi Doç. Dr. Yelda Güzel hocamızla birlikte yeni türü literatürlere kazandırmıştı.

#rhabdosciadium # hizanense # scilla # hakkariensis # anatolia # gundelia