Biyologlar - Biyolojiye Gerçekçi Yaklaşım

CT taramalarında ortaya çıkan tuhaf yılan benzeri solucanların sırları

---

Texas Üniversitesi'ndeki mikro-CT tarayıcıyı kullanan araştırmacılar, Güney Afrika'dan 15 amfisbaenlinin ayrıntılı ve karşılaştırmalı analizini ve Zygaspis quadrifrons türünün tüm kafatası anatomik iskelet tanımını tamamladılar.

Amfisbaenliler garip canlılardır. Omurgalı, pullu, büyük bir merkezi dişe ve bazen de küçük ön kollara sahip solucanlar gibi bu sürüngenlerde yeraltında yaşar, tüneller kazar ve karşılaştıkları hemen hemen her şeyi avlarlar; bu, "Dune"daki devasa kum solucanlarının minyatür bir versiyonundan pek farklı değildir.

Dünyanın büyük bir kısmında bulunmalarına rağmen amfisbaenlerin vahşi doğada nasıl davrandıkları hakkında çok fazla bir şey bilinmemektedir. Çünkü kum ve toprak altındaki doğal ortamlarında gözlemlenmeleri oldukça zordur. Ancak The Anatomical Record'un Mart sayısında yayınlanan iki makale sayesinde bu hayvanlara ve onların özelleşmiş anatomilerine yeni bir ışık tutmayı başardı.

Texas Üniversitesi'ndeki mikro-CT tarayıcıyı kullanan araştırmacılar, Güney Afrika'dan 15 amfisbaenlinin ayrıntılı ve karşılaştırmalı analizini ve Zygaspis quadrifrons türünün tüm kafatası anatomik iskelet tanımını tamamladılar. Araştırmacılara göre bunlar, Bu çalışma Güney Afrikalı amfisbaenliler hakkında bugüne kadar yapılan en ayrıntılı çalışma özelliğine sahiptir.

Araştırmacılar bu örnekleri CT taramasıyla tek tek kemikleri büyük 3D baskılı modeller olarak oluşturmayı başardı. Makalenin baş yazarı Christopher J. Bell, bunun, neredeyse tamamen kafatasının içinde bulunan ve bu teknoloji olmadan görülmesi neredeyse imkansız olan tabulosfenoid gibi kemiklere yakından bakmalarını mümkün kıldığını söyledi.

 

CT taramasında bir Zygaspis quadrifron örneğinin kafatasının ayrı bölümleri vurgulanmıştır. Bu fotoğrafta büyük burun boşlukları ve belirgin merkezi diş göze çarpıyor. Fotoğraf bilgileri: Taramalar: Jackson Yer Bilimleri Okulu CT laboratuvarı. Boyama ve oluşturma: Sam Houston Eyalet Üniversitesi

Bell, "Zygaspis kuadrifronlarının üç kafatasını serçe parmağımın tırnağının üzerine sığdırabilirsiniz. Artık bu gerçekten küçük omurgalı organizmalara daha önce hiç sahip olmadığımız bir ayrıntıyla bakabiliyoruz" dedi.

Araştırma, 15 yıldan fazla bir süre önce, hem makalelerin ortak yazarı hem de Sam Houston Eyalet Üniversitesi'nde paleobiyoloji profesörü olan Patrick J. Lewis'in, her türden hayvanı tuzağa düşürme ve inceleme görevi için Botsvana'ya bir ekip yönetmesiyle başladı. Çevreyi kazıp örnekler alırken amfibileri yakalamaya başladılar. O zamanlar Lewis bu canlılar hakkında pek bir şey bilmiyordu. Öğrencilerinden biri solucana bu kadar çok benzeyen bir canlının bu kadar güçlü olabilmesine şaşırdığını söyledi.

Lewis."Etrafta kıvrılıp kaçmaya ve solucanların yapamayacağı şekillerde hareket etmeye çalışıyorlar. Hareket etme ve etkileşim kurma biçimleri daha çok küçük yılanlara benziyor. Bu kadar küçük bir şey için bu oldukça şaşırtıcı. Siz sadece bunu yapın' Böyle bir davranış beklemiyorum" dedi 

Lewis, CT taramalarından elde edilebilecek en çarpıcı görüntülerden bazılarının kafatasındaki dikişleri vurguladığını açıkladı: Birbirini "tutan" derin, ince dalgalar. Görüntüler aynı zamanda amfisbaenlilerin iki alt dişe kenetlenen tuhaf tekil merkezi dişini de enfes ayrıntılarla gösteriyor.

Zygaspis quadrifrons, Botswana'nın Koanaka kentinde vahşi doğada fotoğraflandı. Fotoğraf bilgileri: Johan Marais

Bell, "Amfisbaenianlardaki güçlü çene kaslarıyla birleştiğinde, onlara kendi boyutlarındaki bir hayvan için vahşi bir ısırık sağlıyor. Avlarını ısırıp parçalayabiliyorlar" dedi.

Farklı amfisbaen türlerini inceleyen makalenin başyazarı ve Arizona Eyalet Üniversitesi'nde birinci sınıf doktora öğrencisi olan Antonio Meza, yılanların ve diğer sürüngenlerin kabuklarından çıkmalarına olanak tanıyan bir yumurta dişiyle doğduklarını söyledi.

"Fakat amfisbaenlilerde bunu korumuşlar" dedi.

Meza'nın analizi aynı zamanda Zygaspis quadrifrons'taki cinsel dimorfizmi de doğruladı; bu türdeki dişiler erkeklerden daha büyüktü.

Amfisbaenianlar hakkında çok az biyolojik ve ekolojik veri mevcut olduğundan, onların anatomisini incelemek, araştırmacıların bu tuhaf hayvanlar ve yüzeyin altında sürdürdükleri gizli yaşamlar hakkında daha fazla bilgi edinmelerinin en iyi yoludur.

More information: Christopher J. Bell et al, Cranial anatomy of the "round‐headed" Amphisbaenian Zygaspis quadrifrons (Squamata, Amphisbaenia) based on high‐resolution x‐ray computed tomography, The Anatomical Record (2023). DOI: 10.1002/ar.25304

Antonio Meza et al, Variation in the cranial osteology of the amphisbaenian genus Zygaspis based on high‐resolution x‐ray computed tomography, The Anatomical Record (2023). DOI: 10.1002/ar.25321

---