Spermatogenik Hücreler
Germ ya da spermatogenik hücreler, derinliği 4-8 hücre arasında değişen ve seminiferöz tübülü döşeyen çok katlı epiteli oluştururlar. Hücreler prolifere olarak tübülün bazalinden lümenine doğru ilerler. Proliferasyon hücreleri lümene doğru iter, lümene en yakın olanlar spermatozoonlara dönüşerek epitelden ayrılır ve lümen içerisinde serbest hale geçer. Bu olaylar dizisine spermatogenezis adı verilir. Spermatogenezis 3 evreye sahiptir;
1- Spermatogonyal faz: Spermatogoniumun mitoz bölünmeler sonucu primer spermatosite farklandığı faz.
2- Spermatosit fazı (mayoz): Mayoza giren primer spermatositlerin, kromozomlarını diploid sayıdan haploid sayıya indirgeyerek spermatidleri oluşturduğu faz.
3- Spermatid fazı (spermiogenezis): Spermatidlerin olgun sperme farklandığı faz.
74 gün kadar süren spermatogenezis spermatogoniumlar ile başlar. Spermatogoiumlar da Sertoli hücreleri gibi bazal lamina üzerine oturmuştur. Bunlar puberteye kadar görülebilen tek germ hücreleridir. Her bir spermatogonium çekirdeğinde diploid sayıda kromozom bulunur (44 otozom + XY).
İnsanda 3 tip spermatogonium tarif edilmiştir.
1- Tip A koyu spermatogoniumlar: Koyu boyanan ovoid bir çekirdeğe sahiptir. Reserv (stem) hücreler olarak görev yaparlar ve bölünerek spermatogoniumların sayısını korurlar aynı zamanda tip A açık spermatogoniumları oluştururlar.
2- Tip A açık spermatogoniumlar: Açık boyanan ovoid çekirdekleri vardır. Mitotik bölünmelerle tip B spermatogoniumları ve diğer tip A açık spermatogoniumları oluşturur.
3- Tip B spermatogoniumlar: Nüklear membrana yakın bulunan koyu boyanmış kromatin yığınları içeren sferikal çekirdekleri bulunur. Bazı otörler tarafından spermatogoniumların daha karmaşık sınıflandırılmaları yapılmıştır. Örneğin, tip B spermatogoniumlar dört generasyon hücreye dönüştüklerinden bunlar B1, B2, B3, B4 olarakta isimlendirilirler. Tip B spermatogoniumlar mitoz ile bölündüklerinde meydana gelen yavru hücrelerin hepsi primer spermatositlere differansiye olurlar.
Bu olay sırasında yavru hücreler bazal laminadan lümene doğru uzaklaşır, hacimleri artar ve çekirdek karakterlerinde değişme olur.
Primer spermatositler seminiferöz tübül içerisinde görülebilen en büyük germ hücreleridir ve epitelin orta kısımlarında yer alırlar. Her bir hücre sferikal ya da ovoid bir şekle sahiptir ve çekirdekleri sinaptonemal komplekslerin varlığıyla karakterizedir. Primer spermatositlerde görülen hücre bölünmesi tipi mayoz olarak adlandırılan redüksiyon bölünmesidir. Bunun sonucunda her bir yavru hücre ya da sekonder spermatosite 23 kromozom (22 otozom + X veya Y) geçer. Mayotik bölünmede sitokinezis tam değildir ve primer spermatositlerin bölünmesi sonucu oluşan sekonder spermatositler bir protoplazmik köprü ile hala birbirlerine bağlı haldedirler. Birbirlerine bağlı iki sekonder spermatosit sonradan tekrar mayotik olarak bölünür ve oluşan 4 yeni hücre (spermatidler) sitokinezis gene tam olmadığından birbirlerine bağlı haldedirler.
Sekonder spermatositler primer spermatositlerin yarısı kadar olup, lümene daha yakın bulunurlar. Sekonder spermatositleri spermatidleri oluşturmak üzere çok kısa zamanda bölündüklerinden seminiferöz tübül kesitlerinde oldukça güç görülebilirler. Buradaki bölünme II. mayoz bölünmedir, oluşan her bir spermatidde 23 kromozom bulunur (haploid sayı). Bölünme ile sekonder spermatositler daha da küçülür. Oluşan spermatidler artık lümene çok yakındır. Daha fazla bölünme olmaz ve her bir spermatid differansiyasyon ile spermatozoonlara dönüşür (spermiogenezis). Spermatidler arasındaki sitoplazmik devamlılık bir sonraki differansiyasyon için gerekli olan senkronizasyonun temelini oluşturabilir. Spermatidler, oluştuktan hemen sonra Sertoli hücrelerinin yüzeyine sıkıca yapışırlar (Sertoli hücreleri yüzeylerindeki derin çöküntüler içerisinde yerleşmişlerdir). Bu ortamda spermatidler spermatozoonları oluşturmak üzere metamorfoza uğrarlar. Spermatozoonlar arasındaki sitoplazmik devamlılık sonunda kaybolarak hücreler Sertoli hücrelerinden seminiferöz tübül lümenine salınırlar. Bu olaya spermiasyon denir.
Spermatogoniumdan olgun sperm oluşumu yaklaşık 74 günde tamamlandığı için erkek infertilite tedavisi gibi farmakolojik innervasyonlarda kullanılan ilaçların sperm üretimine etkisi yaklaşık 86 günde gözlenebilmektedir.
Histoloji
-
Endosülfan ve okratoksin-A’nın birlikte sıçanlarda toksisitesi: histopatolojik değişiklikleri
-
Histoloji Pdf Ders Notları
-
DEKALSİFİYE EDİLMEMİŞ KESİTLERİN HAZIRLANIŞI
-
DEKALSİFİKASYONU TEST ETMEK
-
KELATLAMA AJANLARI
-
ELEKTROLİTİK DEKALSİFİKASYON
-
ASİT DEKALSİFİKASYON SIVILARI
-
Histopatoloji nedir ?
-
KEMİK DOKUSU VE DEKALSİFİKASYON
-
MSS’DE DEJENERE MİYELİNİN GÖSTERİMİ
-
MARKSCHE’DEN BOYASI (Spielmayer, Benda)
-
MSS‘DE MİYELİNİN GÖSTERİMİ
-
KARIŞIK OLAN TEKNİK
-
BİELSCHOWSKY TEKNİĞİ
-
GÜMÜŞ ÇÖKTÜRME YÖNTEMLERİ