Biyologlar - Biyolojiye Gerçekçi Yaklaşım

Türkiye ve Dünya Florası İçin Yeni Bir Bitki Türü (Rindera cetineri) Kaydı

Ege Üniversitesinden (EÜ) Doç. Dr. Hasan Yıldırım, Denizli'nin Çameli ilçesinde teşhis ettiği yeni bitki türü ile Boraginaceae ailesine ve bilim dünyasına endemik bir tür daha kazandırdı.

Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Botanik Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hasan Yıldırım, yeni bir bitki türünü literatürlere kazandırdı.

Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hasan Yıldırım, Orman Mühendisi Rasim Çetiner'in fotoğraflayarak kendisine ulaştırdığı farklı bir Yünlügelin (Rindera) fotoğrafından yola çıkarak dünyada sadece Denizli'nin Çameli ilçesi sınırlarında yetişen ülkemize endemik yeni bir bitki türü keşfetti. 

Hem arazi, hem de laboratuvarda yaptıkları incelemeler sonucunda bitkinin dünyada yalnızca Denizli'nin Çameli ilçesi sınırlarında bulunduğunu tespit ettiklerine dikkat çeken Doç. Dr. Hasan Yıldırım, bitkinin Türkçe adını 'Denizli Yünlügelini' olarak belirlediklerini ve yeni türün bilimsel adını ise bitkiyi ilk bulan ve fotoğraflayan kişi olan Sayın Rasim Çetiner'e atfen 'Rindera cetineri' olarak bilim dünyasına kazandırdıklarını kaydetti.

Doç. Dr. Hasan Yıldırım, "Bu bitkinin dünyada şu ana kadar keşfedilmemiş 'Yünlügelin' dediğimiz 'Rindera' cinsine ait bir tür olduğunu fark ettik. Bitkiyle ilgili hazırladığımız makalemiz Phytotaxa dergisinde yayınlandı ve bitkimizi bilim dünyasına kazandırdık. Bu grup, enteresan bir grup, çünkü çok fazla tür sayısı mevcut değil. Dünyada 25 kadar türü mevcut, bunlardan 'Denizli Yünlügelini' ile birlikte ülkemizde 5 türü oldu. Bu türlerden ise 3'ü yalnızca ülkemizde görülen endemik türlerdir. Son olarak keşfettiğimiz bitki de ülkemizin endemiklerinden ve dünyada sadece Denizli'nin Çameli ilçesi sınırlarında Toroslar'ın bir uzantısı olan dağın zirvesinde yer alıyor" 

"Bitkiyi 2200 metre rakımdan topladık" diye devam eden Yıldırım, "Bu bitkilerden elde edilen kimyasal içeriklerden özellikle 'alkaloid' olarak bilinen çalışmalarında, içinde özellikle 'naftakinon' olarak bilinen maddelerin kanser hücre hatları üzerinde çok önemli öldürücü etkiye sahip olduğu bilinmektedir. Bu tarz çalışmalar halen devam ediyor. Keşif safhasından sonra bir sonraki amacımız da bu bitkinin bu tarz bir kimyasal içeriğe sahip olup olmadığını belirleme yönünde çalışmaları planlamaktayız. Bitkinin popülasyonuna zarar vermeyecek şekilde, hem alanında bitkiyi koruyup, hem de içeriğinde insanlık yararına herhangi bir olumlu sonuç verecek içerik var mı, bunu bulmaya çalışacağız" dedi.

Geçtiğimiz günlerde de Malatya'nın Hekimhan ilçesinde teşhis ettiği yeni bir bitki türü ile soğangiller ailesine ve bilim dünyasına endemik bir tür daha kazandıran Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hasan Yıldırım bu çalışma  ve Türkiye'nin dört bir tarafında yapmış olduğu diğer çalışmaları ile bilim dünyasına 45 yeni tür kazandırmıştır.

Rindera cetineri, Türkiye'nin batısında, Denizli'nin Çameli ilçesinde bulunan Akdağ Dağı ile sınırlıdır. Rindera lanata, Rindera graeca, Rindera caespitosa ve Rindera dumanii ile morfolojik benzerlikler gösterir. Bu türlerden, özellikle doğrusaldan lineer mızrak şeklinde ve daha koyu yivli loblu açık pembemsi-mor renkler ile kolayca ayırt edilmektedir.

Yıldırım .H., A new Rindera (Boraginaceae) species from Western Anatolia, Turkey PHYTOTAXA, Vol.427,No:4

Makalenin orjinaline buradan ulaşabilirsiniz.

https://www.biotaxa.org/Phytotaxa/article/view/phytotaxa.427.4.3

Fotoğraflar: Orman Mühendisi Rasim ÇETİNER  © 

Fotoğraflar hocamızdan izin alınmadan kullanılamaz