aPTT Testi - Aktive Parsiyel Tromboplastin Zamanı Testi Nedir ?...

aPTT Testi - Aktive Parsiyel Tromboplastin Zamanı Testi Nedir ? Nasıl Yapılır ?

aPTT intrensek koagülasyon yolunun (faktör XII,XI,V,ıx) taranmasında kullanılan genel bir koagülasyon testidir.

Bu test kontakt faktörlerinin aktivasyonu sonrası plazmanın pıhtılaşma süresini ölçer. Test sitratlı kandan elde edilmiş trombositten plazma, kalsiyum klorür aPTT ayıracı kullanılarak yapılan ölçümdür.

Heparin tedavisini takibi, hemofili A, B taramasında kullanılır. Eğer PT normal ise Faktör VIII, IX, XI ve XII‘de bozukluk görülebilir. Bu faktörlerde normal ise :prekallikrein ve HMW kininojen bozukluğu ve dolaşımda inhibitör olabilir. Uzamış aPTT; heparin ve antikoagülan kullanımı, faktör eksikliği, lupus antikoagülan ve dolaşan inhibitörler nedeniyle olabilir.

Bu test, sitratlı plazmaya tekrar kalsiyum eklenerek ve ortama doku faktörü içermeyen tromboplastin (parsiyel tromboplastin) ve negatif yüklü bir madde (ör. Selit, kaolin,
silika) konarak yapılır. Bu ortam kontakt faktör aktivasyonuna neden olarak pıhtılaşmayı intrensek yoldan başlatır. Bu test genelde intrensek ve ana yoldaki anormallikleri taramada kullanılır. Bunlar arasında aşağıdaki testleri sayabiliriz:

• Prekalikrein, yüksek moleküler ağırlıklı kininojen (HMWK)
• Faktör XII, XI, IX, VIII, X ve V
• Protrombin (II) ve fibrinojen (I)

aPTZ; Faktör VII ve XIII eksiklikleri dışında tüm diğer koagülasyon faktörlerinin eksikliğini ölçen bir testtir. Normal aPTZ değeri, bu yollardaki koagülasyon faktörlerinin en azından % 30 düzeyinde olduğunu gösterir. Heparin aPTZ’yi uzattığından, heparin tedavisi gören kimselerde onu monitorize etmede de kullanılmaktadır. Terapötik değerler, aPTZ’nin orijinal değerinden 1.5-2.5 kat artmasiyle anlaşılır. Bu düzeydeki antikoagülasyon, kan heparin düzeyini protamin sülfat yöntemiyle 0.2-0.4 unite/mL’ye ve kromojenik anti-Xa yöntemi ile de 0.3-0.7 unite/mL’ ye yükseltir. Düşük moleküler ağırlıklı heparinler (DMAH), aPTZ’yi uzatmaz ancak kandaki varlıkları anti-Xa aktivitesi ile gösterilebilir. aPTZ’yi uzatan diğer bir durum ise kandaki inhibitörlerdir. Bunlar spesifik olabildiği gibi (ör. Faktör VIII inhibitörleri), non-spesifik de olabilirler (ör. Lupus antikoagulanları ve/veya antifosfolipid antikorları). aPTZ’nin normal sınırları genelde 28-34 saniye arasında değişmektedir. Bazı kaynaklarda ise 21-36 sn olarak verilmektedir. aPTZ yöntemleri, İNR’de olduğu gibi standartize edilmediğinden değişik reaktif ve aletler kullanıldığında test sonuçlarında farklılıklar görülebilir.

NUMUNE KABI: Sitratlı mavi kapaklı tüp
NUMUNE TÜRÜ: Sitratlı plazma
NUMUNE MİKTARI: 4.5 ml
TRANSPORT SICAKLIĞI: Oda sıcaklığı
NUMUNE RED SEBEBİ: Oda ısısında 2 saatten fazla beklemiş, hemolizli pıhtılı heparinli numuneler, uygun olmayan kan antikoagülan oranları.
METOD: Koagülometrik
SAKLAMA ŞARTLARI: Hasta eğer heparin kullanıyor ise bir sonraki dozdan 1 saat önce numune alınmalıdır. Heparin kullanılan koldan kan alınmamalıdır.

Kullanılan yöntem, alet ve ayıraçlara bağlı olarak referans aralığı 28-40 saniye arasındadır.

Normal Değer:21-36 sn

UYARI

Testleriniz için referans aralıklar size verilen laboratuvar raporunda bulunabilir. Bu değerler genellikle test sonuçlarının sağında bulunur. Laboratuvar raporunuz yoksa, referans aralığını almak için sağlık uzmanınıza veya test (ler) i gerçekleştiren laboratuvara danışın.

Laboratuvar test sonuçları kendi başına anlamlı değildir. Referans aralıklar, sağlıklı bir insan için beklenen değerlerdir. Bazen "normal" değerler olarak da adlandırılırlar. Test sonuçlarınızı referans değerler ile karşılaştırarak, siz ve sağlık uzmanınız, test sonuçlarınızdan herhangi birinin beklenen değerler aralığının dışında olup olmadığını görebilir. Beklenen aralıklar dışındaki değerler, olası koşulları veya hastalıkları tanımlamaya yardımcı olacak ipuçlarını sağlayabilir.

Laboratuvar testleri, test ekipmanı, kimyasal reaktifler ve tekniklerdeki farklılıklardan dolayı laboratuvardan laboratuvara değişkenlik gösterebilir. Bu nedenle bu sitede çok az referans aralığı verilmiştir. Sonuçlarınızın "normal sınırlar içinde" olup olmadığını değerlendirmek için testinizi gerçekleştiren laboratuvar tarafından verilen aralık değerlerini kullanmanız ve doktorunuza danışmanız gerekmektedir.

Kaynaklar:

1.Türkiye Yüksek İhtisas Hastanesi Laboratuvar Test Rehberi www.tyih.gov.tr
2.D’Angelo A, Seveso MP, D’Angelo SV, et al.Effect of clot detection methods and reagents on activated partial thromboplastin time (APTT). Implications in heparin monitoring by APTT. Am J Clin Pathol 1990;94:297
3.http://www.thd.org.tr/thdData/Books/520/koagulasyon-testlerinin-klinikte-kullanimi.pdf
4.https://neu.edu.tr/wp-content/uploads/2015/11/temel-lab-uyg-2-ders-2-2.pdf
5.Schmaler AH. Contact activation: a revision. Thromb Haemost 1997;78:1

#testi #aktive #parsiyel #tromboplastin #zamanı #testi #nedir #nasıl #yapılır