Böceklerin Üreme Kontrolünde Erkek Bireyleri Yok Eden Bakteri Kullanılacak
Geçtiğimiz günlerde Current Biology dergisinde yayımlanan bir makalede, sadece erkek böcekleri öldüren bir bakterinin çalışma mekanizmasının anlaşıldığı açıklandı.
Bu mekanizma sayesinde, ileride böcek popülasyonları üzerinde etkili bir kontrol sağlanabileceği belirtiliyor.
Kelebekler, yaban arıları ve kınkanatlılar da dahil pek çok böcek, dişiler tarafından bulaştırılan ve erkeklerin ölümüne yol açan bakteri türleri barındırır. Bu cinsiyet seçimli yok etme işlemi bakteriye yarar sağlar; çünkü erkek bireyler bakteriyi bulaştıramadıkları için “çıkmaz sokak” anlamına gelir. Ayrıca ortada ne kadar az erkek olursa, bakteriyi başarı ile aktarabilen dişilere o kadar fazla yaşamsal kaynak kalır.
Bu simbiyotik ilişkinin gelişimsel süreçlerin bir kısmında aksaklık yarattığı açıktı; fakat bunların altında yatan hücresel mekanizmalar büyük ölçüde bilinmez kalmıştı. California Üniversitesi Riverside Kampüsü’nden böcekbilimci Omar Akbari ile Keck Bilim Merkezi’nden biyolog Patrick Ferree, konu üzerinde yaptıkları çalışma sonucunda açıklayıcı yanıtları elde etmeyi başardı. Meyve sinekleri (Lat. Drosophila melanogaster) üzerinde bir dizi deney gerçekleştiren araştırmacılar söz konusu bakterinin (Spiroplasma), doğrudan organizmanın dozaj dengeleme merkezini (erkekler ile dişiler arasında gen ifadesini [ekspresyonunu] eşitler) hedef alarak, erkek bireyleri ölüme götürüyor olmasının kuvvetle muhtemel olduğunu belirtti.
Dozaj dengeleme merkezinin, ölüm döşeği evresinden hemen önce kaymaya uğradığını keşfeden ekip, bu etki ile beraber gen ifadesinin genom ölçeğinde düzensizleştiğini saptadı. Ayrıca bakteriyi taşıyan dişilerde yapay olarak dozaj dengeleme merkezinin oluşumunu sağlayan bilimciler, merkezin kaydığını ve bakterinin bu şekilde erken ölüme yol açtığını ortaya koydu. Böylece, erkekler üzerinde öldürücü etkiyi yapan mekanizmanın bu olduğu anlaşılmış oldu.
Akbari şöyle değerlendiriyor: “Bu bakterinin böceklerde cinsiyet oranlarını nasıl ayarladığını anlamak ve moleküler mekanizmaları keşfetmek, ileride böcek türlerini kontrol etmemizi sağlayabilir. Örneğin Spiroplasma kullanarak, olgunlaşmakta olan kimi meyveleri bozan Drosophila suzukii gibi böcekleri kontrol edebiliriz.”
Kaynak: Phys.org, “Exploiting male killing bacteria to control insects”
< http://phys.org/news/2016-05-exploiting-male-bacteria-insects.html >
İlgili Makale: Jennifer Martin et al. Male Killing Spiroplasma Preferentially Disrupts Neural Development in the Drosophila melanogaster Embryo, PLoS ONE (2013). DOI: 10.1371/journal.pone.0079368
BilimFili.com "Böceklerin Üreme Kontrolünde Erkek Bireyleri Yok Eden Bakteri Kullanılacak"
http://bilimfili.com/boceklerin-ureme-kontrolunde-erkek-bireyleri-yok-eden-bakteri-kullanilacak/
Zooloji Haberleri
-
Komodo Dişleri, Theropod Dinozorların Dişleriyle Çok Benziyor
-
Biyologlar yeni kaplan böceği türünü ortaya çıkarıyor: Eunota houstoniana
-
Bilim insanları yeni bir geko türünü ortaya çıkardı
-
CT taramalarında ortaya çıkan tuhaf yılan benzeri solucanların sırları
-
Dev kaplumbağalar yok edildikten 600 yıl sonra Madagaskar'a geri döndü
-
Hindistan kaplanları iklim ve insan baskısı arttıkça yükseklere tırmanıyor
-
Kitlesel Yok Oluşlardan Kurtulan Memeliler, ‘Genel Yiyici’ Değildi
-
Avrupa’da Bilinen Son Timsah 4,5 Milyon Yıl Önce Yaşamıştı
-
Ağaç kesimi ve iklim değişikliği dağ kuşlarını tehdit ediyor
-
Biyologlar, istilacı, etobur kurbağaların artık Georgia'da ürediğini söylüyor
-
Myanmar'da yeni bir çukur engereği türü keşfedildi.
-
Çin'de yeni bir iguana türü keşfedildi
-
Dev Dinozor Leşleri, Yırtıcılar İçin Önemli Bir Besin Kaynağıydı
-
Yarasalar 50 Milyon Yıl Önce de Ekolokasyon Kullanıyordu
-
Anadolu parsı aylar sonra yeniden görüntülendi