TATARCIK MÜCADELESİ

Tatarcık mücadelesi, diğer vektör canlılara karşı yapılan uygulamalara göre oldukça zordur. Buradaki zorluk, tatarcığın yaşam biçimi ve sahip olduğu biyo-ekolojik özelliklerinden ileri gelmektedir.
Tatarcıkların beslenme, dinlenme ve üreme habitatlarının farklı olması ve çok çeşitlilik göstermesi, mücadelelerinde birçok engelle karşılaşılmasına neden olmaktadır. Organik atıklar ve çöpler, çürümüş bitkiler, hayvan dışkıları, foseptikler üreme habitatlarından başlıcalarını oluştururken, hayvan barınakları, orman içlerindeki loş ve rüzgâr almayan kuytu bölgeler, duvar çatlakları, yabani hayvan inleri, yerleşim bölgelerindeki bina içleri, duvar çatlakları ve sokaklardaki başıboş hayvanlar sayılabilir.
Yukarıda sayılan bu beslenme, dinlenme ve üreme alanları gözönünde bulundurulduğunda ve hayvanın biyo-ekolojik özellikleri de dikkate alındığında, mücadele sırasında yaşamının farklı dönemlerinde farklı mücadele teknikleri uygulama zorunluluğu ile karşılaşılır.
Larva döneminde mücadele, yumurtlama yani üreme habitatlarının çok fazla olması nedeniyle oldukça zordur. Ancak, mücadele sahasının iyi incelenmesi sonucunda tespit edilen bu gibi alanlarda kalıcı insektisitler kullanılarak mücadele yapılabilir. Organofosforlu gruptan insektisitlerin tercih edilmesinde yarar vardır.
Ergin mücadelesi, kendi içerisinde farklı kısımlara ayrılabilir. Kapalı alanlarda, hayvan barınaklarında, açık alanlardaki dinlenme habitatlarında kalıcı insektisitler kullanılarak mücadele edilebilir.
Populasyon yoğunluğunun arttığı dönemlerde ve yerlerde düşürücü etkili insektisitler kullanılarak mücadele yapma olanağıda vardır. Bu mücadele tipi, ergin mücadelesindeki ikinci bir alternatifi oluşturmaktadır.
Ergin mücadelesi, sivrisinek ergin mücadelesine benzemektedir. Bu nedenle, sivrisinek ergin mücadele yöntemleri ve ekipmanları kullanılarak tatarcıklarla savaşılabilmektedir. Bir bölgede yapılan sivrisinek mücadelesi, tatarcık mücadelesiyle örtüştüğü için, kısmen tatarcık mücadelesi de yapılmış olmaktadır {Merdivenci, 1981).
Kişilerin bireysel çabaları da önemlidir. Tatarcıklara karşı kovucu-uzaklaştırıcı losyonlar kullanılarak korunma sağlandığı gibi, gerek İlaçlı gerekse ilaçsız cibinlik kullanılarak da mücadele yapılabilir.

Bunların yanında, tatarcık mücadelesinde başarılı olabilmek ve kalıcı bir korunma sağlayabilmek için alt yapı çalışmalarına önem vermek, üreme, beslenme ve dinlenme alanlarını ortadan kaldırarak, entegre bir mücadele yöntemi oluşturmak en doğrusudur.
Tatarcıklarla mücadele metodları, organizmanın yaşam koşulları coğrafyalara göre değiştiği için, ülkeler arasında da değişik ve yerel metodlar oluşturulabilmektedir. Ülkemizde, tatarcıkların biyo-ekolojik özellikleri ve mücadele metodları hakkında çok az çalışma yapılmıştır. Mücadele şekli genellikle sekonderdir. Yani, oluşturdukları hastalıklara karşı medikal yöntemler tercih edilmektedir.
Bu konuyla ilgili daha geniş bilgilerin ve mücadele metodlarının gelecekte, sadece tatarcıklara ayrılan başka bir yayında yeralması için çalışmalar yapmaktayız.

Kaynak:

Sıtma Vektörünün Biyo-Ekolojisi Mücadele Organizasyonu ve Yöntemleri Birinci Basım: 3500 adet EKİM 1998- ANKARA

Yrd.Doç.Dr. Bülent ALTEN

Doç. Dr. Selim S. ÇAĞLAR

#tatarcik #mücadelesi