Biyologlar - Biyolojiye Gerçekçi Yaklaşım

BİTKİLERDE SUYUN TAŞINMASI

---

Bitkiler su ve suda erimiş madensel tuzları kökteki epidermis hcresinin dışa dogru uzaması ile meydana gelmiş emiçi tüyler vasıtası ile toprakdan tamin eder.Ozmos kurallarına göre su çok yoğun olan toprakdan,az yoğun olan emiçi tüylere geçer.Bitkilerde suyun yükselerek taşınmasında üç mekanizma iş ğörür.Bunlar kılçallık,kök basıncı ve terleme-kohezyon kuvvetidir.
Kılçalık: Odun ve soymuk borularının kılçal yapıda olması suyun daha yükseklere çıkmasına neden olur.Sıvı yükselmesi oldukça yavaştır.Çok az rol oynar.
Kök basıncı:Kök hücrelerinde bulunan su yogunlugu ,toprakda bulunan su yogunlaguna ğöre daha azdır.bu yoğnluk farkından doğan ozmotik basınç,kök basınçı oluşmasına neden olur.Sıvının çıkışını sağlayan etkite kök basınçı denir.En fazla 30 metre yükseklige çıkabilmektedir.
Terleme-kohezyon kuvveti:Yapraklardan terleme ile su kaybedilince yaprak hücrelerinin ozmotik basıncı artar.Ozmotik basıncın artması ,yaprak hücrelerinin suya iğlisinin artması demektir.Su möleküllerinin,hidrojen bağları ile birbirlerini çekmesi su möleküllünün kopmasını önler.Bu çekim kuvvetine kohezyon kuvveti denir.Suyun yükselmesini en iyi açıklayan teoridir.100 metreden daha yükseğe su çıkabilmektedir.
Ağaçlarda ,yaprağın emme kuvvetini terleme ile su yitirilmesi artırır.Işık şiddeti ,Sıçaklık ,rüzğar ,toprakdaki su miktarı,yaprak yüzeyi ve stoma sayısının artması terlemeyi artırır.Kütikula kalınlığı,CO2 yoğunluğu ve havanın nem oranın artışı terlemeyi azaltır.
Bitki köklerindeki emiçi tüyler ile çözünmüş madensel tuzların bulunduğu toprak sıvısı arasında yoğunluk farkı olmaması durumunda bitkinin madde alabilmesini aktif taşıma sağlar.

---