Biyologlar - Biyolojiye Gerçekçi Yaklaşım

YAPRAK VE STOMALAR

---

Yapraklar bitkinin fotosentez,solunum ve terleme organıdır.Stoma denen açıklıklar bitkinin gaz alışverişi ile su miktarını ayarlayan yapılardır.Bir yaprakta yaprak kını, yaprak sapı ve yaprak ayası olmak üzere üç farklı kısım vardır.yaprağın mezofil tabakasına uzanan yaprak damarında ,üstde odun altda ise soymuk boruları yer alır.Stoma hücreleri genellikle alt epidermisde bulunur.
Oksijen yaprak içerisine stomadan düfüzyonla girer ,CO2 de aynı şekilde çıkar.Bitkilerin stomadan su kaybetmesine terleme adı verilir.Bazı bitkiler terlemenin dışında damlama ve yaşarma ilede su kaybederler.
Stomaların açılıp kapanma mekanizması:
Stoma,fasulye şeklinde her biri kloroplastlı,iki kapatma (kilit) hücresinden oluşur.
Stomalar ışıkta açıktır:-Işık şiddeti artdıkça fotosentezle glikoz yogunlugu artar.-Ozmotik basıncının artması ile komşu hücrelerden su geçişi olur.-Turgor basıncının artması sonucu ince çepere basınç artar ve por açılır.-Stomalar acıkken karbondioksit miktarı azlır.Ortamın PH ı artar(Bazik ortam).-PH artıncada nişasta, fosforilaz enzimi ile glikoza dönüşür ve stoma açılır.
Stomalar karanlıkta kapalıdır:-Karanlıkta fotosentez olmadıgından glikoz moleküllerinde nişasta sentezlenir.-Nişasta suda çözünmediğinden ozmotik basınç azalır.-Suya ilgi azaldıgı için,kapatma hücrelerindeki su komşu hücrelere geçer ve turgor basıncı azalır.-Stomalar kapalı iken karbondioksit miktarı artar.Ortam PH ı azalır(asidik ortam)-PH artıncada glikoz,fosforilaz enzimi ile nişastaya dönüşür ve stoma kapanır.
Kurak ve sıcak günlerde stomalar kapanır.Bu CO2 girişini engellediği için geçiçi olarak fotosentezi ve glikoz sentezini azaltır veya durdurur.

---